پایان نفت‌کش سانچی. این آغاز سؤالات بی‌جوابی است که هر لحظه به تعداد آنها اضافه می‌شود. اینکه چرا پرچم نفت‌کش ایرانی باید پرچم کشور پاناما باشد؟ اینکه چرا خدمه نفت‌کش ایرانی می‌میرند و خدمه کشتی مقابل زنده می‌مانند؟ اینکه چرا دسترسی به خدمه کشتی چینی هنوز هم که هنوز است، برای کارشناسان ایران فراهم نشده؟ چرا چین اجازه حضور ایران در پروسه اطفای حریق را نمی‌دهد؟ چرا مسئولان رده‌بالای ایران به‌ویژه در وزارت خارجه از روابط دیپلماسی خود برای فشار بر چین و سرعت‌بخشیدن به عملیات اطفای حریق بهره نمی‌گیرد؟ اینکه چرا سرعت تسلیت‌گفتن‌ها از سرعت رسیدگی به این مسئله از سوی مسئولان بیشتر است!

‌ نوشدارو پس از مرگ سهراب؟

هر چقدر در روزهای اول حادثه نگرانی و استیصال بین خانواده‌های دریانوردان ایرانی بیشتر می‌شد، تلاش شرکت ملی نفت‌کش و سازمان بنادر و دریانوردی نیز برای پیگیری حادثه پررنگ‌تر می‌شد؛ اما درست در همین زمان شاهدیم که این دو سازمان پشتوانه دیرهنگام دولت را دریافت می‌کنند و عملا هرچه فریاد می‌زنند «به چین فشار بیاورید»، صدایشان به جایی نمی‌رسد.

هرچه از تعلل چین گفته می‌شود، مسئولان مسئولیت‌یافته دولتی تعلل از چین را نمی‌پذیرند! هر روز سخن از امید برای زنده‌بودن دریانوردان مطرح می‌شود و تلاش‌ها ادامه می‌یابد؛ اما در عمل می‌بینیم وقتی کشتی غرق می‌شود، رئیس کمیته پیگیری حادثه برخلاف آنچه پیش‌تر مطرح می‌کرد، سخن مسئولان چینی را درباره مرگ در لحظات اولیه تأیید می‌کند! شاید اگر کشوری جز چین، طرف حادثه بود، سرنوشت دریانوردان ایرانی طور دیگری رقم می‌خورد! پس از حادثه آن‌قدر فضا تلخ بود که مسئولان تنها توانستند به بیان اندک جملاتی درباره حادثه اکتفا کنند.

‌

علت حادثه را پیگیری می‌کنیم

محمد راستاد، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی، در پاسخ به چگونگی پیگیری ماجرا توضیح می‌دهد: «فرایند قانونی برای رسیدگی به این سانحه در چارچوب مقررات بین‌المللی وجود دارد که مطمئنا در آن چارچوب رسیدگی به این سانحه را دنبال می‌کنیم و کارشناسان ما در سازمان بنادر و دریانوردی و هم سازمان امور دریایی کشور پاناما و چین در این روند دخیل خواهند بود و امیدواریم با این بررسی‌ها به خروجی و نتیجه حقیقی حادثه برسیم».

به علت دوری مسافت تماس قطع می‌شود. باقی سؤالات درباره پیگیری حادثه را از هادی حق‌شناس، معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی، می‌پرسم.

او می‌گوید: «تا امروز (دیروز) ماجرا را به لحاظ خدمه داخل نفت‌کش پیگیری می‌کردیم، از حالا به بعد که کشتی غرق شد، پیگیری‌ها به بخش حقوقی برای بررسی علت سانحه محول می‌شود».

‌

شکایت از چین در مراجع بین‌المللی

او با بیان اینکه این اقدام بسیار زمان‌بر است، ادامه می‌دهد: «هم ایران به سبب اینکه خدمه کشتی عمدتا ایرانی بودند، هم کشور پاناما به‌ واسطه پرچم، شرکت ملی نفت به‌ خاطر اینکه کشتی متعلق به آنهاست و همه ذی‌نفعان دیگر حادثه، در این پروسه دخیل خواهند بود». این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که آیا تعلل چینی‌ها در رسیدگی به حادثه با شکایت ایران مواجه خواهد شد یا خیر، می‌گوید: «این مسئله نیز حقوقی است و در سازمان بین‌المللی دریانوردی مطرح و با جدیت پیگیری می‌شود».

‌

‌ عملکرد ضعیف چینی‌ها در رسیدگی به نفت‌کش سانچی
حرف‌وحدیث‌ها پس از ماجرا در بین کارشناسان و مسئولان ادامه دارد. برخی از نمایندگان مجلس معتقدند که کم‌کاری چین در این ماجرا محرز است. برخی حتی به کم‌کاری وزارت امور خارجه در امر پیگیری موضوع می‌پردازند؛ شکایت و گله‌ای که از سوی خانواده‌های دریانوردان نیز بارهاوبارها مطرح شده است.

محمدرضا تابش، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در این زمینه گفت: می‌شد با مسئولیت‌پذیری موثرتر و دیپلماسی قوی‌تر و اطلاع‌رسانی به‌هنگام‌تر، از ابعاد اندوهناک حادثه کاست و افکار عمومی را نسبت به ایفای وظایف دستگاه‌های مسئول و دفاع از حقوق شهروندان قانع کرد. به گفته او، تعلل دولت چین در امدادرسانی جای گلایه دارد و بی‌شک مجلس در جهت استیفای حقوق مردم پیگیر چگونگی بروز این حادثه خواهد شد. نایب‌رئیس کمیسیون انرژی مجلس، یکی از نمایندگان معترض، در همین رابطه گفت: چینی‌ها در رسیدگی به وضعیت کشتی نفت‌کش عملکرد مناسبی نداشتند.

تفحص در عمق ٧٠ متری
در آخرین اخبار، محسن بهرامی، سخنگوی شرکت ملی نفتکش در حادثه کشتی سانچی گفت:‌ کشتی در عمق ١١٠ متری غرق شده است و کشتی‌ها در کف دریا به حالت افقی قرار می‌گیرند، در این‌صورت با توجه به ارتفاع ٣٥ متری بدنه کشتی، تفحص در عمق ٧٠متری می‌تواند صورت بگیرد.

وال‌استریت ژورنال، نوشت: ارتباط نفتکش سانچی و کشتی چینی چند ساعت قبل از حادثه با رادار محلی قطع شده بود.