اسپینرها دستگاه‌های کوچک با توپ‌های تعبیه شده در آن هستند که کاربر می‌تواند آن را بین انگشتان دست خود بچرخاند. سرعت این دستگاه تجربه حسی دلپذیری را برای کاربر فراهم می‌کند. چالش چرخاندن و انتقال آن بین انگشت‌ها می‌تواند برای برخی افراد هیجان‌انگیز باشد.

بیشتر اسپینرها برای افرادی به فروش می‌رسند که اختلالاتی همچون اضطراب، اوتیسم و اختلال کم‌توجهی بیش فعالی دارند. به‌عنوان مثال یکی از فروشندگان اسپینر در آمازون، به افراد قول می‌دهد به کمک این دستگاه تمرکز بیشتری برای انجام کارهای خود داشته باشند و در عین حال خلاقیت‌شان افزایش یابد. متاسفانه هیچ یک این ادعاها توسط دانشمندان ثابت نشده است.

آیا اسپینر ضد‌استرس است؟

یکی از متخصصان در این زمینه می‌گوید: استفاده از گجت‌هایی همچون اسپینر، بیشتر به‌عنوان یک دستگاه مختل‌کننده عمل می‌کند و مزیت زیادی برای افراد مبتلا به اختلال کم‌توجهی بیش فعالی ندارد. به همین خاطر دانشمندان تصمیم گرفتند در مورد پایه و اساس چنین ادعاهایی تحقیق کنند. در یکی از مرورهای انجام شده در سال ۲۰۱۷ که در مجله Current Opinion in Pediatrics منتشر شد، دانشمندانی همچون دکتر Ruth Milanaik به این نتیجه رسیدند که هیچ پژوهشی به‌طور خاص روی ارتباط بین این اسپینرها و توجه کودکان انجام نشده است. نه‌تنها هیچ پژوهش متمرکزی انجام نشده بود بلکه مطالعه مروری هم روی این اسپینرها انجام نشده بود. با وجود این کمبود پژوهشی، ادعای سازندگان اسپینر‌ها بی‌اساس خواهد بود. مکعب‌های پلاستیکی که با دکمه‌های متعددی مجهز شده‌اند را می‌توان در کلاس‌ها به کار برد.

دانشمندان بر این باورند که چنین مکعب‌هایی نیازمند توجه بصری نیستند. دکتر کاترین ایسبیستر در این باره می‌گوید: این مکعب‌ها هدف یکسانی با اسپینرها دارند اما برای کلاس‌ها مفیدترند و کمتر از اسپینرها باعث حواس‌پرتی افراد می‌شوند. اسپینرها به‌رغم مفید نبودن آنها در حفظ تمرکز کودکان، بحث‌هایی را در مورد دوره‌های توجه در کودکان نیز ایجاد کرده‌اند. با اینکه داده‌های زیادی برای پشتیبانی از این ایده که کودکان امروزی نسبت به گذشته تمرکز کمتری دارند وجود ندارد، اما برخی تحقیقات نشان می‌دهد که دوره توجه در این عصر، کاهش یافته است. برای بازگرداندن توجه کودکان روش‌های مختلفی وجود دارد. برخی از این روش‌ها استفاده از دستگاه‌های مختلف، استراحت در میان فعالیت‌ها و استفاده از روش‌هایی است که حواس‌پرتی را کاهش می‌دهد.

این روزها توجه زیادی به اسپینرها می‌شود و می‌توان آن را در دست بیشتر افراد مشاهده کرد. قبل از دسامبر ۲۰۱۶، جست‌وجوهای گوگلی برای کلمه اسپینر زیاد نبود. در حال حاضر این جست‌وجوها به شدت افزایش یافته است و این موضوع نشان‌دهنده توجه و تمایل افراد به استفاده از چنین ابزارک‌هایی است. بیشتر صحبت‌ها و بحث‌هایی که در مورد اسپینرها وجود دارد مربوط به ممنوع شدن کاربرد آن در مدارس است. برخی تحقیقات انجام شده در مدارس ابتدایی شیکاگو نشان می‌دهد که استفاده از چنین ابزارک‌هایی باعث حواس‌پرتی کودکان شده است. به همین خاطر کودکانی که از اختلال کم‌توجهی رنج می‌برند به گزینه‌های بهتری برای بهبود شرایط خود نیاز دارند.

در این میان، برخی والدین که کودکان آنها نیازهای خاصی دارند بر این باورند که چنین اسباب‌بازی‌هایی مزایایی برای کودکانشان داشته است. یکی از وبلاگ نویسان که کودک هشت ساله‌اش به اوتیسم مبتلاست در مورد این موضوع مطالبی را نوشته است. دستگاه‌های تایید شده توسط مدارس تفاوت‌های زیادی در دختر ۸ ساله ایجاد کرده، اما به گفته این فرد، استفاده از اسپینر نیز مفید بوده است. این اسپینرها برای افرادی که چنین اختلالاتی دارند کاهش‌دهنده استرس محسوب می‌شود. یکی از متخصصان با ممنوع کردن اسپینرها در مدارس مخالف است. او در این باره می‌گوید: این گجت‌های کوچک باید به‌عنوان یک دستگاه کمک‌کننده نامیده شوند و می‌توانند بخشی از استراتژی موفق مدیریت رفتارهای فرد باشند. با این حال برخی معلمان بر این باورند کودکانی که از اسپینر به‌عنوان اسباب‌بازی استفاده می‌کنند، به جای تمرکز روی درس به اسپینرها توجه می‌کنند و این اصلا خوب نیست.

مزایای اسپینرها؟

شکی نیست اسباب‌بازی که به کودکان اجازه دهد با آن درگیر شوند، می‌تواند مزایایی را برای افراد مبتلا به اوتیسم داشته باشد. درمانگرها اغلب از اسباب‌بازی‌های حسی برای بهبود شرایط استفاده می‌کنند. به‌طور مشابه تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد حرکت کردن یا حرکت دادن بخشی از بدن، به کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی بیش فعالی کمک می‌کند روی کارهای خود تمرکز کنند. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ در مجله Abnormal Child Psychology منتشر شد کودکان ۸ تا ۱۲ سالی را مورد بررسی قرار می‌داد که به اختلال کم‌توجهی بیش فعالی مبتلا بودند.

محققان دریافتند افرادی که در فعالیت‌های حرکتی درشت شرکت می‌کنند (به معنای فعالیت‌هایی که بخش‌های بزرگی از بدن را حرکت می‌دهند) بهتر از آنهایی که در طول انجام فعالیت‌های ذهنی خود ساکن می‌مانند عمل می‌کنند. تمرینات ورزشی برای کودکانی که اختلال کم‌توجهی بیش فعالی دارند تایید شده و مفید است. اما بدون وجود مطالعاتی که به‌طور خاص روی اسپینرها تمرکز داشته باشد، نمی‌توان مفید بودن این نوع دستگاه را در بهبود شرایط کودکان مبتلا به کم‌توجهی بیش فعالی را تایید کرد. یکی از دانشمندان این مطالعه بر این باور است که اسباب‌بازی‌های کوچکی که با دست سروکار دارند زیاد نمی‌توانند به این شرایط کمک کنند. او معتقد است که استفاده از اسپینر نیازمند حرکت درشت بدن نیست. او در این باره می‌گوید: اسپینرها از لحاظ بصری نیز مختل‌کننده حواس هستند و می‌توانند توجه کودک را از تخته سیاه دور سازند. استفاده از دوچرخه‌های ثابت هنگام خواندن یا نشستن روی توپ متحرک هنگام کار کردن روی وظایف مدرسه، باعث ایجاد حرکاتی می‌شود و می‌تواند در کودکانی که اختلال کم‌توجهی بیش فعالی دارند مفید باشد.

ایمنی اسپینرها:

گزارش غیر‌رسمی در مورد وجود سرب در این اسپینرها که در ماه ژوئن منتشر شد والدین را نگران کرد، اما لازم نیست همین امروز اسپینرها را دور بیندازید. تامارا رابین مدافع پیشگیری از مسمومیت با سرب که به هیچ موسسه دانشگاهی یا پژوهشی وابسته نیست، حدود ۱۱ اسپینر را بررسی کرد و در دو مورد از آنها، مقادیر بسیار بالایی از سرب را پیدا کرد. البته نمی‌توان یافته رابین را به سایر اسپینرها تعمیم داد زیرا تنها ۱۱ اسپینر مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از نگرانی‌های بزرگی که در مورد اسپینرها وجود دارد، خوردن بخش‌های کوچکی از این وسیله است. گزارش‌های موجود نشان می‌دهد که این اسباب‌بازی‌ها می‌توانند خطرناک باشند و به همین خاطر کودکان زیر سه سال نباید با آنها بازی کنند. اگر در منزل خود کودک کم سن و سال دارید اجازه ندهید با آن بازی کند یا آن را در دهان خود بگذارد.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد