به گزارش صنعت نویس،وزیر راه و شهرسازی با شرکت در پنل مسکن، حمل و نقل و ترانزیت همایش تبیین برنامه ششم توسعه، احکام برنامه ششم توسعه در حوزه‌های حمل و نقل و مسکن را تشریح کرد. عباس آخوندی در پنل مسکن، حمل و نقل و ترانزیت همایش تبیین برنامه ششم توسعه که با حضور اکبر ترکان مشاور رییس جمهوری و رییس شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، امیر امینی معاون برنامه‌ریزی حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی، حامد مظاهریان معاون امور مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، غلامرضا شافعی معاون عمران و امور زیربنایی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و هوشنگ خندان‌دل معاون عمرانی وزارت کشور و رییس سازمان همیاری شهرداری‌ها و دهیاری‌ها برگزار شد، با اشاره به تشریح اقدامات وزارت راه و شهرسازی در دو حوزه حمل و نقل و مسکن در برنامه ششم توسعه، گفت: سکونتگاه‌های ایران در دو بخش موبیلیتی (Mobility حرکت‌پذیری) و لیویبیلیتی (liveability امکان زندگی) مشکلات زیادی دارند که این مشکلات در کلانشهرها نمود بیشتری دارند.

وزیر راه و شهرسازی سپس به تشریح مشکلات بخش موبیلیتی و حمل و نقل در کشور پرداخت و افزود: در این بخش از برنامه ششم توسعه کل موضوعات جابه‌جایی اعم از درون و برون شهری و همچنین انسان و کالا تبیین و تشریح شده که در زمینه حمل و نقل مرتبط با وزارت راه و شهرسازی، ما تلاش کرده‌ایم یک بار دیگر همه شبکه‌های ایران در بخش‌های ریلی، هوایی، جاده‌ای و دریایی را بازنگری کنیم.

وی در توضیح احکام برنامه ششم توسعه در زمینه حمل و نقل ادامه داد: باید بتوانیم یک بار دیگر شبکه‌های ریلی را به گونه‌ای بازنگری کنیم که زمینه اتصال ایرن به شبکه‌های ریلی آسیایی، اتصال به شبکه‌های جاده‌ای منطقه و همچنین در زمینه حمل و نقل دریایی، امکان رقابت بنادرمان در شمال خلیج‌فارس را - که علی‌رغم دارا بودن موقعیت بسیار مناسب در منطقه به دلیل تحریم‌های سال‌های اخیر این موقعیت به بنادر جنوب خلیج فارس منتقل شده است- با بندرهای حاشیه کشورهای جنوب خلیج فارس فراهم کنیم. همچنین می‌خواهیم بنادر ما در دریای خزر به موقعیت اصلی خود در این منطقه آبی دست یابند. ضمن اینکه در حمل و نقل هوایی نیز هدف‌گذاری‌مان تبدیل شدن به هاب هوایی منطقه است. البته گفتن این حرف‌ها ساده است اما اگر بخواهید مثلا در بخش حمل و نقل هوایی با ایرلاین‌های منطقه رقابت کنید می‌بینید که کل سهم ایران از میزان جابه‌جایی‌ها در جنوب خلیج فارس و شمال غرب کشور تنها ۵ درصد است که نشان می‌دهد کار بزرگی پیش رو داریم.

آخوندی در تشریح احکام برنامه ششم توسعه در خصوص حمل و نقل ریلی اظهار کرد: همانطور که بارها گفته‌ایم اصلی‌ترین کار ما در این بخش، ایجاد یکپارچگی است که هم شامل یکپارچگی شبکه‌های ریلی ایران به شبکه‌های ریلی آسیا و منطقه و هم یکپارچگی شبکه‌های ریلی داخلی است که می‌بایست حمل و نقل ریلی درون و برون شهری به یکدیگر متصل شوند. الآن ایستگاه متروی راه‌آهن تهران در شمال میدان راه‌آهن و سکوی ایستگاه راه‌آهن تهران در جنوب این میدان قرار دارد و سکوهای این دو ایستگاه به هم متصل نیستند. همچنین در بخش حمل و نقل ریلی حومه که سال‌هاست در ایران به آن توجهی نمی‌شود باید اقدامات عاجلی صورت گیرد. در تمام دنیا کلانشهرها با شهرهای حومه‌ای خود با حمل و نقل ریلی متصل شده‌اند اما در ایران پس از ۲۷ سال هنوز شهرهای جدید حمل و نقل حومه‌ای ندارند چون در کشورهای پیشرفته قبل از آنکه شهر جدید بسازند، حمل و نقل آن را ایجاد می‌کنند و سپس شهر ساخته می‌شود اما در ایران اول شهر جدید را می‌سازند بعد به فکر ایجاد حمل و نقل برای آن می‌افتند این مشکل نه تنها در تهران که در همه کلانشهرها دیده می‌شود.

وی با بیان اینکه بیش از ۲۰ سال است درباره اتصال پرند به پردیس و ورامین به کرج از طریق رینگ جاده‌ای اطراف تهران بحث می‌شود اما اتفاقی نمی‌افتد، تصریح کرد: ساخت این گونه شبکه‌های حمل و نقلی ریلی و جاده‌ای در برنامه ششم اولویت دارد وگرنه این آلودگی‌هایی که در تهران می‌بینیم همچنان باقی خواهد ماند.

وزیر راه و شهرسازی سپس به موضوع تغییر سهم‌های مودهای حمل و نقلی در برنامه ششم توسعه اشاره و بیان کرد: بیش از ۸۰ سال است که در ایران حمل و نقل ریلی داریم اما هنوز سهم راه‌آهن از حمل و نقل مسافر ۶ و بار ۸ درصد است که نشان می‌دهد نیاز به تغییر بنیادین پارادایم داریم که بخشی از این مشکل به نظام تغییر قیمت‌ها برمی‌گردد ولی الان این بحث جزء بحث‌های ممنوعه است و نمی‌توانیم درباره تغییر قیمت‌ها صحبت کنیم و بخشی هم به زیرساخت‌ها و کمبود شبکه‌های ریلی برمی‌گردد که باید بخشی از این کمبود در طول اجرای برنامه ششم توسعه تکمیل شود.

وی موضوع بعدی در بخش حمل و نقل برنامه ششم را نوسازی ناوگان در همه مودهای حمل و نقلی ریلی،‌ دریایی، هوایی و زمینی عنوان و خاطرنشان کرد: نحوه خصوصی‌سازی در ایران جای نقد بسیاری دارد اما نتیجه آن در بخش حمل و نقل این بود که سرمایه‌گذاری در این بخش خشکید. من چند آمار می‌دهم تا بغرنجی‌های این بخش را بهتر دریابید: در بخش مسافر میزان واگن‌هایی که باید وارد شود حداقل ۲ هزار و ۸۰۰ واگن جدید است. در حالی که در کل ۱۰ سال گذشته تنها ۲۰۰ واگن نوسازی شده است. اگر هر واگن ۴ میلیارد تومان سرمایه بخواهد، یعنی ۱۰ هزار میلیارد تومان برای نوسازی کل ناوگان ریلی سرمایه‌گذاری نیاز داریم. کدام بنگاه حمل و نقلی ریلی توان سرمایه‌گذاری ۱۰ هزار میلیارد تومانی را دارد؟

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در بخش ناوگان هوایی هم همین‌گونه است؛ تنها ۱۵۰ هواپیما از مجموع ۲۵۰ هواپیمای موجود در کشور فعال است و ۱۰۰ هواپیما باید اوراق شود. برای نوسازی ناوگان هوایی نیاز به ۵۰۰ هواپیمای نوساز داریم که ۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌خواهد. ولی کل سرمایه ثبت شده شرکت‌های هواپیمایی ایران ۹۲۰ میلیارد تومان است. آمار دقیقی از میزان بدهی‌های این شرکت‌ها نداریم اما اکثر آنها به شبکه بانکی بدهکارند و حجم بدهی‌هایشان به بانک‌ها از سرمایه ثبتی‌شان بیشتر است. به هر حال باید این ناوگان نیز نوسازی شود که نخستین گام در این بخش را با خرید ۱۳۸ هواپیمای نو برداشته‌ایم.

وی در زمینه نوسازی حمل و نقل جاده‌ای گفت: ۱۲۷ هزار کامیون بالای ۲۵ سال داریم. حال آنکه سن فرسودگی خودروهای سنگین در ایران ۱۵ سال است. اگر بخواهیم اینها را نوسازی کنیم نیاز به ارقام کلان و بزرگی است. نوسازی ناوگان مودهای مختلف حمل و نقل در برنامه ششم توسعه هم در جهن کاهش مصرف سوخت و هم در جهت افزایش بهره‌وری صنعت حمل و نقل پیش‌بینی شده است.

آخوندی موضوع بعدی را لزوم یکپارچگی درون‌مودی دانست و گفت: مودهای مختلف حمل و نقلی هم باید به یکدیگر متصل شوند که تحقق این هدف با ایجاد بنادر خشک در طول اجرای برنامه ششم پیش‌بینی شده است.

وی با اشاره به بخش مسکن و شهرسازی برنامه ششم توسعه اظهار کرد: طرح جامع مسکن در حال حاضر زودتر از برنامه ششم تهیه شده و در حال اجراست. اما باید به چند موضوع دیگر هم توجه ویژه شود : نخست اینکه نرخ رشد جمعیت در ایران بسیار کند است اما نرخ رشد خانوار بالاست و نیاز به مسکن جدید احساس می‌شود. این وضعیت به دلیل کوچک شدن بُعد خانوارها ایجاد شده است. چون آمار طلاق بالاست و با هر طلاق دو خانواده جدید ایجاد می‌شود که هر کدام مسکن جدید می‌خواهند. بنابراین برآورد ما این است که به یک میلیون واحد مسکونی در سال نیاز داریم.

آخوندی افزود: برنامه ما در بخش شهرسازی وزارت راه و شهرسازی این است که سیاست توسعه شهرهای کوچک و متوسط را دنبال کنیم. ادامه وضع موجود در بزرگ‌تر شدن کلانشهرها از هیچ یک از جهات امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به نفع و سود کشور نیست. در تمام دنیا نیز سقف جمعیتی بهینه دارند مثلا سیاست آلمان ایجاد شهرهای ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفری است ما نیز در ایران به دنبال شهرهایی با همین سقف جمعیتی بهینه هستیم.

وی ادامه داد:‌ سیاست دوم در این حوزه، حمایت از توسعه سواحل مکران است ما در تهران به تراکم جمعیتی ۷۰۰ نفر در هر کیلومتر مربع رسیده‌ایم حال آنکه در جنوب شرق کشور تراکم جمعیتی ۴،۸ نفر در هر کیلومتر مربع است که نشان‌دهنده تمرکز جمعیتی وحشتناکی در پایتخت است. بنابراین برای گسیل جمعیت به سمت سواحل مکران باید سیاست توسعه، اشتغال‌زایی و افزایش خدمات‌رسانی را دنبال کنیم. تمام سیاست اختصاص زمین در این مناطق را، به نفع شهرهای کوچک طراحی کرده‌ایم.

وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه سیاست افزایش مسکن وزارت راه و شهرسازی در برنامه ششم به صورت تأمین مالی از طریق رژیم پس‌انداز است، اذعان کرد: از آنجا که بخش مسکن نیاز به سرمایه‌گذاری بسیار بالایی دارد، اگر بخواهیم برای هر واحد مسکونی تنها ۶۰ میلیون تومان از طرف سیستم بانکی تخصیص دهیم، در حال حاضر تهیه این رقم بزرگ در توان بانک‌ها نیست؛ بنابراین تنها راه باقی‌مانده استفاده از رژیم پس‌انداز خواهد بود تا هم خانواده‌ها بتوانند در بُعد اقتصاد خرد (اقتصاد خانوار) این رقم را در مدت مشخصی تهیه کنند و هم در بُعد اقتصاد کلان بانک‌ها بتوانند با کمک آورده‌های مردمی قدرت خرید مسکن خانوارها را افزایش دهند.

وی با اشاره به مشکلات وام‌دهی بانک‌ها در سال‌های اخیر، گفت: در حال حاضر گفته می‌شود که از بانک‌ها تنها ۳۰۰ هزار میلیارد تومان پول خارج شده است که تنها یک سوم آن پول جدید بوده است. سهم بخش مسکن از این تسهیلات ۱۲ درصد (حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان) است. از آنجا که تأمین مالی بخش مسکن هم برای خانوارها و هم برای بانک‌ها بلندمدت است و بانک‌هابرای مسکن بالای ۱۰ سال وام می‌دهند، نمی‌توانیم برای این بخش سیاست‌های کوتاه‌مدت طراحی کنیم. نتیجه طراحی سیاست‌های کوتاه‌مدت در بخش مسکن به طرح مسکن مهر منجر می‌شود که این رکود سنگین در پی اجرای آن به وجود آمد اما اگر از سیستم پس‌انداز و تسهیلات با هم استفاده کنیم، بخش زیادی از مشکلات مسکن کشور حل می‌شود.