وزارت علوم با ابلاغ بخشنامه‌ای به دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وضعیت آموزش این مراکز در نیم سال دوم تحصیلی 98-99 را تعیین تکلیف کرده است.

در بخش‌نامه وزارت علوم آمده است: با شیوع کرونا در جهان به دلیل سرعت بالای انتقال آن با بازگشت زمانی کوتاه بسیاری از کشورها سیاست تعطیلی تمامی مقاطع تحصیلی و موسسات آموزشی را در اولویت برنامه‌های مبارزه با شیوع بیماری قرار دادند. بنا بر آمار دریافت شده از وبگاه یونسکو در 9 فروردین 99 تعداد 165 کشور تعطیلی سراسر موسسات آموزشی را در دستور کار قرار دادند که این تعداد آموزش بیش از یک و نیم میلیارد فراگیر را که 81.1 کل ثبت نام کنندگان جهانی برای تحصیل در همه مقاطع تحصیلی را شامل می‌شود را تحت تاثیر قرار داده است.

براساس اعلام معاونت آموزشی وزارت علوم، در ایران نیز براساس سیاست ستاد ملی مبارزه با کرونا نخستین روزهای اسفند ماه 98 تا اطلاع ثانونی در سال 99 تعطیلی سراسری همه آموزش‌های حضوری اعلام شد. در این معاونت نیز برای به حداقل رساندن آسیب‌های ناشی از تعطیلی آموزشی حضوری سیاست عملیاتی را اتخاذ و اقدامات در این راستا صورت گرفت.

طبق این بخشنامه هر گونه سیاست کلان در مورد تعیین زمان و ادامه تعطیلی یا آغاز آموزش حضوری در موسسات آموزشی و دانشگاه‌ها با ستاد ملی مبارزه با کرونا است و دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی وابسته به وزارت علوم تابع آن سیاست خواهند بود.

در هر صورت نیم سال دوم تحصیلی 98- 99 جزو دوره تحصیلی فعال دانشگاه‌ها محسوب می‌شود و به دلیل لزوم تسلسل ورود دانشجویان جدید در مهر 99 و نیز لزوم دانش آموختگی برخی از دانشجویان شاغل به تحصیل در آخرین نیم سال تحصیلی خود (در نیم سال جاری) الزام اتمام نیمسال دوم 98-99 امری محرز و قطعی است.

وزارت علوم همچنین اعلام کرد که با توجه به تنوع زیر نظام‌های آموزشی و وجود تفاوت در سطوح مختلف دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی از نظر زیر ساخت‌های فناوری ارتباطات و اطلاعات سابقه در آموزش و آموزش‌های غیر حضوری، حضور اعضای هیات علمی مجرب و آماده برای ورود به عرصه‌های نوین آموزش غیر حضوری، موقعیت مکانی دانشگاه از نظر همه گیری بیماری، تعداد وتنوع جمعیت دانشجویی، امکانات خوابگاهی و رفاهی ، ارائه راه حل واحد برای همه دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی ناممکن و غیر ضروری است و به همین جهت دانشگاه‌ها می‌تواند در چارچوب سیاست کلان ملی راهکارهای خود را برای حل مشکل و برون رفت از بحران در چارچوب مقررات آموزشی و با توجه به مطالب و راهکارهای ارائه شده در این سند را طراحی و اجرا کنند. در واقع هدف اصلی به حداقل رساندن مشکلات فعلی و آتی آسیب‌های ناشی از آموزش حضوری در نیم سال تحصیلی است.

ضرورت تداوم آموزش الکترونیکی دانشگاه‌ها در نیم سال جاری

برسی‌های انجام شده نشان می‌دهد در دانشگاه‌های پیشرو دنیا آموزش الکترونیکی محوریت اصلی برنامه آموزشی غیر حضوری را داشته و با توجه به زیرساخت‌های مناسب و دانش فنی موجود در زمینه آموزش الکترونیکی در بسیاری از دانشگاه‌ها این شیوع جایگزین آموزش باید رویه غالب دانشگاه‌ها در تصمیم گیری برای تداوم و اتمام نیم سال جاری باشد.

همچنین در صورت برخورد فعال وزارت علوم و دانشگاه‌ها تهدید کرونا ویروس می‌تواند تبدیل به فرصت بی نظیر برای تحول در آموزش کشور و تقویت زیر ساخت‌ها برای ارائه آموزش‌های متنوع غیر حضوری و بالا بردن سطح تاب آوری نظام آموزش عالی کشور در مواجهه با شرایط مشابه احتمالی در آینده شود.

دانشگاه‌ها در مقررات آموزشی نیم‌سال جاری منعطف باشند

طبق تاکید وزارت علوم با توجه به احتمال تداوم وضعیت فوق العاده ناشی از همه گیری ویروس کرونا در کشور و با توجه به اصول فوق به منظور کمک به تسهیل آموزش و تداوم آن لازم است تا انعطاف مورد نیاز در مقررات تحصیلی که برای شرایط متعارف وضع شده است در نظر گرفته شود و این موارد به شکل استثنایی ویژه نیم سال دوم تحصیلی 98-99 باشد و تسری آن به نیم سال‌های بعدی مطلقا مجاز نیست.

دانشگاه‌ها نیم‌سال جاری را ادامه دهند

وزارت علوم تاکید کرد: دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی مبنای به پایان بردن نیم‌سال جاری اتکای حداکثری بر آموزش‌های الکترونیکی قرار دهند و آموزش‌های الکترونیکی در نیم سال جاری برای همه دروس شامل کلیه دروس عمومی و اختصاصی در همه مقاطع تحصیلی بدون محدودیت و با مدیریت دانشگاه مجاز است.

همچنین به منظور ارائه سرفصل‌ها برگزاری همه جلسات دروس نظری به صورت غیر حضوری مجاز است با تشخیص معاون آموزشی دانشگاه‌ها ترکیبی از جلسات حضوری و غیر حضوری مجاز باشد و در صورت ضرورت برگزاری کلاس‌ها به صورت فشرده به شرط حفظ 16 جلسه کلاس برگزار شده در شورای آموزش هر دانشگاه قابل بررسی است.

امکان انتقال یک یا چند واحد درسی به نیم سال تحصیلی بعد محقق شد

وازرت علوم تاکید کرد در مواردی که به هر دلیلی برگزاری جلسات و اتمام یک یا چند درس در نیم سال جاری امکان پذیر نباشد برگزاری کلاس‌ها تا تکمیل طرح درس به تشخیص استاد درس و تایید گروه آموزشی اضافه بر سقف واحدهای هر نیم سال به نیم سال بعدی قابل انتقال است. ضمن این که دانشگاه‌ها باید ملاحظه مشکلاتی که در این صورت در تنظیمات نیم سال بعد ایجاد خواهد شد را در نظر داشته باشند.

حذف ترم دانشجویان مجاز شد

همچنین در این بخشنامه تاکید شده است حذف یک درس یا چند درس بی توجه به لزوم رعایت حداقل واحدهای انتخابی در هر نیم سال و یا حذف کامل واحدهای درسی نیم سال در صورت تقاضای دانشجو مجاز است و نیم سال حذف شده جزو سنوات تحصیل دانشجو محسوب نمی‌شود.

وضعیت آموزش دانشگاه در تابستان

وزارت علوم همچنین تاکید کرد به دلیل محدودیت متصور در پوشش کامل امکانات آموزشی ، دانشجویی و فرهنگی همه دانشگاه‌ها در صورت انبساط زمانی نیم سال جاری تا فصل تابستان و نیز ضرورت برگزاری بازده تابستان مستقل از نیم سال جاری، دانشگاه‌ها باید زمان بندی نیم سال جاری با لحاظ دروس عملی و کارورزی به نحوی مدیریت کنند که اولا بازه تابستانی آموزش به ویژه برای دانشجویانی که با احتساب آن بازده فارغ التحصیل می شوند لطمه نبیند و ثانیا با تداخل برنامه نیم سال با بازده تابستان کیفیت آموزش دانشجویان در دروس نیم سال جاری با آسیب یا اختلال مواجه نشود.

برگزاری کلاس‌های تابستانی برای دروس حذف شده یا ناتمام

همچنین تاکید شده است که برگزاری بازه تابستانی برای ارائه دروس کارگاهی و آزمایشگاهی، دروس ناتمام و یا حذف شده نیم سال جاری مجاز است. در واقع انبساط زمانی نیم سال جاری باید با لحاظ عوامل اثرگذاری چون آزمون‌های سراسری و تحصیلات تکمیلی و مشکلات پدید آمده در نتیجه گرمای هوا لحاظ شود.

سقف سنوات دانشجویان افزایش یافت

وزارت علوم به معاونین آموزشی دانشگاه‌ها اجازه داد در صورت لزوم سقف سنوات دانشجویانی که به دلیل حذف واحدهای درسی یا عدم امکان برخوداری از کلاس‌های حضوری یا غیر حضوری و برگزار نشدن جلسه دفاع از پایان نامه و رساله با کمبود سنوات مواجه شدند یک نیم سال افزایش پیدا کند.

غیبت دانشجویان در کلاس حضوری مانع شرکت در آزمون پایانی نشود

در این بخش‌نامه در خصوص تعداد غیبت دانشجویان در کلاس‌های مجازی یا حضوری نیز تاکید شد. در این خصوص شورای آموزشی دانشگاه تصمیم گیری کند تا غیبت بیش از حد مجاز کنونی در مقررات تحصیلی برای جلسات حضوری یا الکترونیکی موجب حذف درس و جلوگیری از شرکت دانشجو در جلسه امتحان پایان دوره نشود.

وضعیت دروس عملی در نیم سال جاری

براساس تصمیم وزارت علوم با تشخیص معاون آموزشی دانشگاه‌ها جلسات دروس عملی می‌تواند به صورت فشرده برگزار شود همچنین برای دروس عملی دانشگاه می‌تواند با اختیار خود کلاس‌ها را در تابستان یا نیم سال اول تحصیلی 1399-1400 برگزار کند و نمره به نیم سال جاری انتقال یابد.

دانشجویان می‌توانند امتحانات پایان ترم خود را در دانشگاه محل زندگی خود بدهند

همچنین در صورت استمرار وضعیت ویژه در کشور یا برخی مناطق کلیه کلاس‌ها به روش الکترونیکی برگزار و امتحان پایانی به شکل حضوری انجام شود در این صورت دانشجو می‌تواند با نظر موافق دانشگاه مبدا مشروط به موافقت دانشگاه محل زندگی خود یا دانشگاه مقصد به شکل حضوری امتحان خود را در دانشگاه مقصد بدهد و نمره برای ثبت درکارنامه توسط دانشگاه مقصد به دانشگاه مبدا ارسال شود.