صنعت نويس: برخی کاربران سامانه «فارس من» با ثبت سوژه ای با عنوان «واردات خودروی صفر و کارکرده ‌آزاد شود» اعلام کردند: «یکی از دلایل ضعف خودروسازی عدم رقابت و حاشیه امن بوده است و اندک تغییراتی که در تولید و افزایش کیفیت خودرو شد نتیجه آزاد شدن واردات خودرو در دولت گذشته بوده است و ادامه دادن این روند به بهانه عدم خروج ارز موجب افت روزافزون کیفیت خودرو و بازی با جان مردم و دلالی و افزایش قیمت شده است. لذای تقاضای واردات خودروی کارکرده و نو حداقل تا زمان کاهش قیمت خودرو مطالبه به حقی است.»

در این مورد مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت ‌و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، اظهار داشت: در سال 93 که اوج واردات خودرو بود، حداکثر ارزی که بابت واردات خودروهای خارجی هزینه شد، 2 میلیارد دلار بود. در آن سال 100 هزار دستگاه خودرو به کشور وارد شد که ارز تخصیصی به این واردات، 2.85 درصد کل ارز مصرفی برای واردات کالا به کشور بود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر ممنوعیت واردات خودرو صرفاً به دلیل مشکلات ارزی نیست، افزود: از سال 74 تا پایان سال 97 تعداد کل خودروهای وارداتی به 700 هزار دستگاه هم نرسیده و این در حالی است که با تولید متوسط سالانه یک ‌میلیون دستگاه خودرو در کشور، تعداد خودروهای وارداتی رقم قابل توجهی نبوده است.

دادفر ادامه داد: با این وجود، واردات خودرو می‌تواند اثر بزرگی در تعدیل قیمت خودروهای داخلی داشته باشد، به همین دلیل عده‌ای با شعار حمایت از تولید داخل و اشتغال زایی، مانع واردات خودرو می‌شوند تا بازار خودرو به صورت کامل در انحصار خودروسازان باشد.

وی تاکید کرد: مشکل کشور اختصاص 3 درصد ارز کالاهای وارداتی به واردات خودرو نیست و در عین حال، اشتغال زایی نیز بهانه ای است که برای حفظ بازار انحصاری خودرو می‌آورند وگرنه از سال 91 تعداد شاغلین صنعت خودرو از 70 هزار نفر به 90 هزار نفر در وضعیت فعلی رسیده اما میزان تولید افزایش نیافته است. پس اشتغالزایی و کارگران یک سپر برای ادامه حیات ذینفعان خودرو است.

وی با بیان اینکه در صورت واردات خودرو به کشور، سقف قیمت خودروهای وارداتی 25 هزار دلار خواهد بود، گفت: با در نظر گرفتن دلار 20 هزار تومانی، قیمت این خودروها حداکثر 500 میلیون تومان و با در نظر گرفتن دلار 24 هزار تومانی، قیمت خودروها نهایتاً 550 میلیون تومان تمام می‌شود که با احتساب تعرفه واردات، قیمت تمام شده خودروهای خارجی شاسی بلند یک‌ میلیارد و 100 میلیون تومان خواهد بود و اگر 200 میلیون تومان سود برای واردکننده در نظر بگیریم، نهایتاً قیمت این خودروها یک ‌میلیارد و 300 میلیون تومان می‌شود.

وی افزود: اگر سانتافه با قیمت یک‌ میلیارد و 300 میلیون تومان در کشور عرضه شود، هیچ‌کس حاضر به خرید هایما با قیمت 600 میلیون تومان نخواهد بود.

وی توضیح داد: زمانی که سانتافه با قیمت 450 میلیون تومان عرضه می‌شد، قیمت هایما در بازار 90 میلیون تومان بود و تندر90 نیز با قیمت 40 میلیون تومان عرضه می‌شد.

* 16 اقدام برای توقف واردات خودرو

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با بیان اینکه از سال 95 به بعد با 16 اقدام، واردات خودروهای خارجی را متوقف کردند، گفت: به این ترتیب قیمت سانتافه 250 میلیون تومانی و کرولای 150 میلیون تومانی چند برابر شد و قیمت راوفور 220 میلیون تومانی به یک ‌میلیارد و 800 میلیون تومان رسید. به همین نسبت قیمت خودروهای داخلی نیز افزایش یافت.

وی با تأکید بر اینکه مهندسی بازار انحصاری خودرو در کشور اتفاق افتاده است، گفت: از این طریق موفق شدند قیمت خودروهای داخلی را افزایش دهند، ولی حالا بازار از د‌ستشان خارج شده است، به طوری که نه خودروهای داخلی ارزش این قیمت‌ها را دارند و نه خارجی‌ها.

وی تصریح کرد: اقدامات دولت، دانسته و یا نادانسته منجر به ایجاد یک بازار تصنعی شده که 20 درصد آن مربوط به تحریم‌ها است و 80 درصد آن به نحوه عملکرد مدیران دولتی، وزارت صنعت و یا نهادهای دیگر مربوط می‌شود.

* 11 پیشنهاد برای واردات خودرو

دادفر با بیان اینکه در شرایط فعلی که کشور با مشکلات ارزی روبه‌رو است، ما برای تأمین نیاز بازار خودرو 11 پیشنهاد را به دستگاه‌های مختلف ارائه کرده‌ایم، توضیح داد: یکی از این پیشنهادات آن است که با استفاده از سرمایه ایرانیان خارج از کشور، واردات خودرو صورت گیرد، به این ترتیب سرمایه‌های موجود در خارج به داخل منتقل می‌شود و علاوه بر این، پیشنهاد کردیم که تا سه سال نیز اجازه عودت پول خود را نداشته باشند.

وی با بیان اینکه این اتفاق باعث می‌شود قیمت خودرو در داخل نصف شود، گفت: ذینفعان صنعت خودرو و قطعه‌سازی مقابل این پیشنهاد ایستادگی می‌کنند.

وی ادامه داد: یکی دیگر از پیشنهادات ما استفاده از اعتبار شرکت‌های جهانی تولیدکننده خودرو برای واردات خودرو به کشور است. حتی در همین شرایط تحریم نیز می‌توانیم مذاکره کنیم تا به ما خودرو دهند و پول آن را بر اساس قیمت فعلی، سه سال دیگر پرداخت کنیم.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو اظهار داشت: همچنین پیشنهاد کردیم برای اینکه تجارت خودروهای داخلی با مشکل مواجه نشود، حداقل اجازه بدهید خودروهای با حجم موتور کمتر از 1500 سی‌سی با استفاده از دو الگوی خرید مورد ذکر، به کشور وارد شود که این اتفاق نیز عملی نشده است.

* بازار خودرو را انحصاری نگه داشتند

وی افزود: در حال حاضر قیمت خودروهای اقتصادی در دنیا حدود 15 هزار دلار است که با احتساب سود واردات و عوارض تعیین‌شده، در نهایت قیمت این خودروها برای مدل‌های 2020 حدود 600 میلیون تومان می‌شود. اگر این خودروها به بازار وارد شوند، خودروهای خارجی که هم‌اکنون قیمت یک ‌میلیارد و 100 میلیون تومانی دارند به 400 تا 500 میلیون تومان خواهد رسید، اما با نام حمایت از تولید داخل در مقابل این مسئله مقاومت می‌کنند.

دادفر ادامه داد: همچنین پیشنهاد کردیم که حداقل اجازه دهید برای جایگزینی خودروهای حمل و نقل عمومی با پلاک نارنجی، واردات خودرو انجام شود و خودمان نیز فاینانسور این مسئله باشیم.

وی تأکید کرد: در صورتی که بازار خودرو کنترل شود، بازارهای دیگر نیز مانند بازار مسکن و سکه کنترل خواهد شد، زیرا این بازارها از یکدیگر تبعیت می‌کنند.

وی ادامه داد: یکی از پیشنهادات ما این بود که واردکنندگان خودرو بتوانند با استفاده از کارت بازرگانی خود، کالاهایی را که صادرات ندارد، از کشور صادر کنند و با استفاده از ارز حاصل از آن، خودرو وارد کنند.

به گفته دادفر، قبلاً دهک‌های درآمدی هشتم، نهم و دهم مشتری خرید خودروهای وارداتی بودند، ولی حالا با توجه به رشد نرخ ارز، احتمالا فقط دهک دهم درآمدی مشتری خرید این خودروها باشند. در نتیجه بعید است بیش از 20 هزار دستگاه خودرو امکان واردات داشته باشند، زیرا این کالا باید برای واردات، خریدار هم داشته باشد.

* واردات خودروهای هیبریدی و سوخت غیرفسیلی

وی با بیان اینکه واردات خودروهای هیبریدی یکی دیگر از پیشنهادات ما برای مدیریت واردات خودرو به کشور بود، افزود: همچنین پیشنهاد کردیم خودروهای با سوخت غیرفسیلی مانند خودروهای هیدروژنی و یا کاملاً برقی به کشور وارد شوند.

وی در مورد ایجاد ایستگاه های شارژ این خودروها نیز اظهار داشت: زمانی که واردات خودروهای هیبریدی یا غیرفسیلی به تأیید برسد، واردکنندگان موظف به ایجاد ایستگاه های شارژ این خودروها خواهند بود زیرا باید امکان ترغیب مردم به خرید این خودروها وجود داشته باشد.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو ادامه داد: برای این کار پیشنهاد کردیم که ایستگاه های شارژ مولتی برند با هدف کاهش هزینه ایجاد ایستگاه شارژ احداث شوند.به طوری که این ایستگاه ها در مراکز پرتردد مانند مراکز فروش بزرگ، ترمینال های مسافربری و میادین اصلی شهرها ایجاد شوند.

وی با بیان اینکه هزینه احداث این ایستگاه ها از سوی واردکنندگان خودرو تامین خواهد شد، تاکید کرد: ما مانند ایران خودرو و سایپا نیستیم که خودرو را تولید کنیم و بگوییم می خواهید بخرید، نمی خواهید نخرید.

به گفته وی، مردم خودروهای هیبریدی را از سال 94 شناختند و حالا این مطالبه در بین آنها وجود دارد که خواستار استفاده از چنین خودرویی باشند، اگر این نوع خودرو به کشور وارد نشده بود، شناختی هم از آن به وجود نمی آمد و مطالبه ای هم از خودروسازان صورت نمی گرفت.

وی همچنین واردات خودرو با ارزش کمتر از 10 هزار یورو را از دیگر پیشنهادات واردکنندگان خودرو عنوان کرد و گفت: این خودروها، خودروهای خانواده و اقتصادی هستند که می توانند در کشور بازار رقابتی ایجاد کنند.

دادفر تصریح کرد: اگر نرخ هر یورو را 27 هزار تومان در نظر بگیریم، قیمت خرید این خودروهای خانواده 270 میلیون تومان می شود که با احتساب تعرفه و هزینه های جانبی، نهایتا 550 تا 600 میلیون تومان عرضه خواهد شد. این مسئله، قیمت خودروهای داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد.

* واردات خودرو با ارزهای بلوکه شده

وی در ادامه واردات خودرو با ارزهای بلوکه شده در کشورهای دیگر از جمله کره جنوبی و ژاپن را از دیگر پیشنهادات مطرح شده برای واردات خودرو عنوان کرد و افزود: این کشورها از یک سال و نیم پیش مستقیما پیشنهاد کردند که در ازای پول های بلوکه شده ایران، صادرات خودرو به کشور ما داشته باشند.

وی اظهار داشت: یکی دیگر از پیشنهادات ما از سرگیری واردات خودرو با اعمال سهمیه بندی بود به طوری که عملکرد واردکنندگان خودرو در طول 5 سال قبل از سال 94 بررسی شود و ببینند هر واردکننده به چه صورت عمل کرده است. این موضوع شامل نمایندگی و غیرنمایندگی می شود و فرقی نمی کند. در نهایت اگر فردی عملکرد قابل قبولی داشته، امکان واردات خودرو داشته باشد.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو افزود: این موضوع با مرکز پژوهش های مجلس نیز نهایی شده بود و قرار بود برای حفظ کسب و کار فعالان حوزه واردات خودرو اجرایی شود.

به گفته وی، واردات خودرو با استفاده از سرمایه شرکت های نمایندگی خودروسازان خارجی، در کشورهای دیگر نیز از جمله پیشنهادات ما بود به این صورت که نمایندگی ها بتوانند با استفاده از سرمایه خود در خارج از کشور نسبت به خرید خودرو و واردات آن اقدام کنند.

* اجازه عرضه خودروی خارجی 100 میلیونی نمی‌دهند

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در پاسخ به این سؤال که واردات خودروهای کارکرده چقدر می‌تواند بر بازار خودرو تأثیرگذار باشد نیز گفت: برای واردات خودروهای صفر کیلومتر، سخت‌گیری‌های زیادی اعمال می‌شود و ایرادات بسیاری می‌گیرند، چه برسد به اینکه بخواهیم خودروی کارکرده وارد کنیم؛ ایرادات زیادی به آن خواهند گرفت، وگرنه می‌توانیم خودروی مدل 2017 را با یک ‌سوم قیمت خودروهای مدل 2020 خریداری کنیم.

وی تأکید کرد: در ایران اجازه نمی‌دهند که خودروی خارجی با قیمت 100 یا 200 میلیون تومان عرضه شود، زیرا در این صورت خودروهای ایرانی دیگر خریداری نخواهند داشت.

وی تصریح کرد: در این راستا پیشنهاداتی را به دستگاه‌های مختلف از جمله مرکز پژوهش‌های مجلس، مجلس قبلی و مجلس فعلی، وزارت صنعت، معاون اول رئیس‌جمهور، سازمان بازرسی و نهادهای نظارتی ارائه کرده‌ایم که تاکنون به نتیجه نرسیده است.

* خودروسازان خودکفا نیستند

دادفر همچنین با بیان اینکه تولیدکنندگان خودرو در کشور خودکفا نیستند، گفت: بررسی آمارهای گمرک نشان می‌دهد در سال‌هایی که تولید خودرو در کشور افزایش یافته، واردات قطعات یدکی نیز به همان میزان رشد داشته است که این مسئله نشان می‌دهد تولیدکنندگان داخلی خودکفا نیستند.

وی ادامه داد: چهار سال پیش که واردات خودرو را متوقف کردند، هشدار دادیم که برخی قصد مهندسی بازار و انحصار در صنعت خودرو را دارند، ولی این هشدار را جدی نگرفتند.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو تأکید کرد: این صحبت که نباید منابع ارزی کشور به واردات خودرو اختصاص یابد، یک بحث کاملا درست است اما عده ای از آن به عنوان یک موضوع انحرافی استفاده می کنند، زیرا ما برای واردات خودرو نیازی به منابع ارزی نداریم و اصولاً اینکه با استفاده از منابع ارزی داخلی نسبت به واردات خودرو اقدام شود، یک سیاست غلط است.