به گزارش صنعت نویس، طی دو دهه اخير ذخایر ماهيان خاویاری در جهان و در دریای خزر به‌شدت كاهش یافته و ميزان صيد آن از 16.3 هزار تن در سال 1990 با 97.7 درصد كاهش، به مقدار 380 تن در سال 2009 رسيده است.

در این خصوص، مرکز پژوهش‌های مجلس اشاره کرده است؛ در سال 1389 در سی‌ودومين اجلاس كميسيون منابع زنده دریای خزر در باكو و با توافق پنج كشور ساحلی خزر، صيد تجاری ماهيان خاویاری براساس تصميم سران ایران، روسيه، جمهوری آذربایجان، تركمنستان و قزاقستان برای پنج سال ممنوع شد.

پس از اتمام این دوره، دوباره به‌مدت دو سال ممنوعيت صيد توسط كنوانسيون سایتس اعلام شد و پس از تمدید مجدد از سال 2016 به مدت پنج سال دیگر ممنوعيت صيد تجاری اعمال شد. هدف از ممنوعيت صيد تجاری، ایجاد فرصت برای تكثير مجدد و احيای آنها در دریا بيان شد و مقرر شد صيد خاویاری در زمان ممنوعيت صيد فقط، برای كارهای تحقيقاتی و تكثير و بازسازی ذخایر پرورش بچه ماهی انجام گيرد.

در حال حاضر روند صيد ماهيان خاویاری ایران رو به کاهش است؛ به‌طوری كه از حدود 2100 تن در سال 1371 به حدود 20 تن در سال 1392 رسيده است كه كاهش حدود 100 درصدی داشته است. با ادامه این روند ميزان صيد به كمترین حد خود، 14 تن در سال 1394 رسيد.

ميزان استحصال خاویار در سال 1371 در حدود 261.6 تن و در سال 1375 حدود 155 تن بود كه متاسفانه در سال 1394 با حدود 100 درصد كاهش به 1.4 تن رسيده است. تمامی گونه‌های ماهيان خاویاری دریای خزر در معرض خطر و برخی از گونه‌ها مانند شيپ در آستانه انقراض نسل قرار دارند.

توجه و نگرش به ميزان صيد ماهيان خاویاری در سال 1375 و مقایسه آن با ميزان صيد آن در سال 1394، با وجود كاهش صيد 98 تا تقریبا 100 درصدی این ماهيان، این مهم را جلوه‌گر می‌کند كه انقراض این ماهيان در حال وقوع است و با توجه به وضع حاكم بر حفاظت و احيای این ذخایر با ارزش و متاسفانه عدم هماهنگی علمی و عملی و در نتيجه اقدام همگام پنج كشور بهره‌بردار حاشيه دریای‌خزر، شاهد كاهش هر چه بيشتر این ماهيان در سال‌های آتی خواهيم بود.

ميزان استحصال خاویار نيز كه با ميزان صيد را ارتباط مستقيم دارد، طی دوره‌های مورد بررسی، تقریبا وضعيتی مشابه ميزان صيد را داشته و كاهش شدیدی را نشان داده است.

درصد صيد گونه‌ای ماهيان خاویاری از سال 1371 تا 1392 متغير بوده است. در سال 1371 بيشترین سهم صيد مربوط به گونه ازونبرون با 44.6 درصد بود. در این سال سهم تاسماهی ایرانی 27.2 درصد، تاسماهی روسی 17.6 درصد، فيل‌ماهی 9.6 درصد و شيپ 0.9 درصد بود. در سال 1380 این روند شامل افزایش سهم تاسماهی ایرانی و كاهش سهم ازونبرون در صيد بود؛ به طوری كه تاسماهی ایرانی 64.2 درصد، ازونبرون 19.2 درصد، فيل‌ماهی 10.1 درصد، تاسماهی روسی 3.6 درصد و شيپ 2.9 درصد از سهم صيد تاس ماهيان را دارا بودند.

منبع:خبرآنلاین