اکونومیست تحلیل کرد
ایران اورانیوم می خواهد یا آب؟
اکونومیست در این مطلب با عنوان «دژاوو در وین؛ ایران نیازمند آب است، نه اورانیوم»، نوشته است: از سرگیری مذاکرات هسته ای با اعتراضات بر سر آب در هم آمیخته است؛ ناآرامیها یادآور آن چیزی است که یک توافق میتواند برای کشور به ارمغان بیاورد.
به گزارش صنعت نویس،هفتهنامه اکونومیست در شماره جدید خود در مطلبی به تشریح فضای حاکم بر مذاکرات وین پرداخته و با توجه توالی زمانی این گفتگوها و اعتراضاتی که نسبت به معضل کمبود آب در بستر خشکیده زایندهرود اصفهان شکل گرفت، نسبتی که به زعم این نشریه می توان میان این دو موضوع کلیدی برقرار کرد را تبیین کرده است.
هوای سرد وین، فضای تیره دیپلماسی
در ادامه این مطلب آمده است: جو در وین به اندازه کافی تیره و تار است. در 29 نوامبر، دیپلماتها برای مذاکرات بیشتر به منظور نجات توافق هستهای که ایران با شش قدرت جهانی در سال 2015 امضا کردند، گرد هم آمدند. دو طرف اصلی مذاکرات، آمریکا و ایران، مستقیماً گفتگو نمی کنند. در عوض دیپلماتهای اروپایی نقش واسطه را در دیپلماسی شاتل ایفا میکنند و پیامهایی را در خیابانهای سرد شهری که به دلیل قرنطینه کووید-۱۹ خالی و ساکت شده، حمل میکنند.
برجام محدودیت هایی را برای برنامه هسته ای ایران در ازای لغو بسیاری از تحریم های اقتصادی بین المللی تعیین کرد. دونالد ترامپ در سال 2018 آمریکا را از این توافق خارج کرد. جو بایدن با وعده احیای آن انتخاب شد. این هفتمین دور مذاکرات از زمان روی کار آمدن او در ژانویه است. اما این اولین مورد از زمانی است که همتای ایرانی جدید او، ابراهیم رئیسی، روی کار آمد.
این نشریه بدون اشاره به تأخیر سه ماهه دولت بایدن در آغاز مذاکرات احیای برجام نوشته است: آمریکا در ایجاد این بحران مقصر است، اما [به ادعای اکونومیست] ایران نیز تا حد زیادی در طولانی شدن آن مقصر است. برجام به ایران اجازه میداد اورانیوم با خلوص 3.67 درصد غنی سازی کند. [به دنبال خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از توافق، ایران پس از یک سال صبر استراتژیک] در سال 2019 این محدودیت را نقض کرد و به میزان قابل توجهی از آن فراتر رفت. در اوایل سال جاری، اورانیوم را تا 60 درصد غنی کرد.آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل در نوامبر گزارش داد که ایران بیش از 2300 کیلوگرم اورانیوم غنی شده، [11 برابر سطح مجاز در توافق]، ذخیره کرده است. این شامل 17.7 کیلوگرم با خلوص 60 درصد است. همچنین شروع به تبدیل اورانیوم گازی به فلز جامد کرده است؛ گامی کلیدی در کاهش زمان گریز هسته ای و نزدیک شدن به آستانه هسته ای.
اکونومیست مدعی است: ایران اعلام کرده بود که درباره نقضهای خود صحبت نخواهد کرد، فقط درباره رفع تحریمهای آمریکا صحبت خواهد کرد. این کشور خواستار قبول تقصیر ایالات متحده برای خروج آقای ترامپ، همراه با غرامت و قول عدم تکرار آن شد. و اگرچه ممکن است خواستهها معقول به نظر برسند، اما برخی از اینها غیرممکن است. آمریکا نمیتواند چنین تضمینی ارائه کند؛ همانطور که سایر امضاکنندگان توافق، از جمله خود ایران، نمیتوانند چنین تضمینی ارائه کنند.
نویسنده در ادامه آورده است: در همین حال، فعالیت هستهای ایران ممکن است به زودی اصل برجام و کارآمدی آن را مورد بحث قرار دهد. حتی اگر اقدامات فراتر از محدودیتهای برجام متوقف شوند، ایران به دانش ارزشمندی دست یافته است که نمی توان آن را فراموش کرد یا همچون غنیسازی اورانیوم به محدودیتهای پیشین بازگرداند. مقامات آمریکایی ادعا میکنند زمان برای احیای توافق کوتاه است، اما از بیان اینکه چه چیزی گامی جبران ناپذیر از سوی ایران است، خودداری می کنند.
انریکه مورا، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا، در 29 نوامبر مدعی شد که ایران در نهایت موافقت کرده است که نه تنها درباره تحریمهای آمریکا، بلکه درباره فعالیتهای هستهای خود نیز بحث کند. و [به زعم اکونومیست] وضعیت چنان وخیم است که این امر به عنوان یک پیشرفت قابل ارزیابی است.
«تنش آبی» اصفهان و یک یادآوری
به ادعای این نشریه، در تهران طیفهای محافظهکار اغلب معتقدند برجام ارزش تلاش را ندارد. آنها استدلال می کنند که آمریکا تحریم های غیرهستهای را که اقتصاد ایران را مختل می کند حفظ خواهد کرد. آنها ترجیح می دهند از غرب دوری کنند، تجارت با چین را دنبال کنند و بر ایجاد یک "اقتصاد مقاومتی" در داخل تمرکز کنند.
با این حال وقایع اخیر در خانه، این رویکرد را به چالش کشید. ساکنان اصفهان، در مرکز ایران، روزها در بستر خشک رودخانهای که مارپیچی شکا از میانه شهر میگذرد، تظاهراتی برگزار کرده اند. کشاورزان با ناراحتی از خشکسالی طولانی که معیشت آنها را تحتاشعاع قرار داده، تظاهراتی را آغاز کردند و خواستار اقدام عاجل دولتی شدند که با مشکلات فراوان و منابع اندک مواجه است.
منبع:اقتصادنیوز