کمی بعد از توییت وزیر یکی از کاربران توییتر عکسی منتسب به آرمین صادقی، نوجوان ١٣‌ساله خمینی‌شهری، منتشر کرد که در این اعتراضات کشته شده است. تصویر کودک خندانی را نشان می‌دهد که رو به دوربین نگاه می‌کند و حالا جان باخته است؛ اما این تمام ماجرا نیست. گفته‌های مسئولان انتظامی کشور حاکی از آن است که اکثر دستگیرشدگان اعتراضات روزهای گذشته نوجوان بوده‌اند. حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی وزارت کشور، میانگین سنی بیش از ۹۰ درصد بازداشت‌شدگان را زیر ۲۵ سال اعلام کرده و رئیس دادگستری استان مرکزی نیز عنوان می‌کند دانش‌آموزان یا افراد کم‌سن‌وسالی که در تجمعات اراک حضور داشته‌اند و برخی از آنها خساراتی را نیز به اموال عمومی یا دولتی وارد کرده‌اند، با توجه به سن زیر ١٨ سال، طفل محسوب می‌شوند؛ ولی با توجه به قانون در چنین مواردی هرکسی مرتکب جرم شود، دستگیر و به جرم او رسیدگی خواهد شد.

همه اینها نشان از آن دارد که باید فکری به حال دستگیرشدگان اعتراضات روزهای اخیر کرد که فجایع گذشته‌ای نه‌چندان دور دوباره تکرار نشود. فارغ از نوع اعتراضات و مطالبات مردمی، دستگیری افراد زیر سن قانونی به‌ واسطه اضطرابی که به آنها وارد می‌کند، ممکن است تبعات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

البته در میان بازداشت‌شدگان نام چند دانشجو نیز منتشر شده که از میان آنها اعلام شد شش نفرشان آزاد شده‌اند. با‌این‌حال معاون فرهنگی وزیر علوم نیز در گفت‌وگویی عنوان کرده است دانشجویان بازداشتی دانشگاه تهران آزاد می‌شوند. معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم با تأکید بر اینکه تعدادی از دانشجویان دانشگاه تهران در تجمعات اخیر بازداشت شدند، گفت: آمار دقیقی از تعداد بازداشت‌شدگان نداریم.

البته به نظر می‌رسد تعداد افراد بازداشت‌شده زیاد نباشد؛ ولی پیگیری می‌کنیم این دانشجویان بازداشت‌شده نیز هرچه سریع‌تر و قبل از شروع امتحانات پایان ترم آزاد شوند. هرچند دامنه اعتراضات اخیر شباهتی به اعتراضات سال ٨٨ ندارد؛ اما کشته‌شدن جوانان و افراد زیر ٢٠ سال که تجربه تلخ آن دوران بود، می‌تواند زنگ خطری برای اتفاقات امروز باشد.

پیگیری می‌کنیم

در‌این‌حال شهیندخت مولاوردی، دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در امور حقوق شهروندی، درباره وضعیت افرادی که در روزهای اخیر و به‌ واسطه حضور در تجمعات اعتراضی دستگیر شده‌اند، تأکید کرد که «پیگیر وضعیت بازداشت‌شدگان هستیم.» همچنین فاطمه سعیدی، نماینده کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در توییتر خود عنوان کرده بود، ضمن پایبندی به اصلاحات تدریجی و محترم‌شمردن حق نقد بدون توسل به افراطی‌گری و خشونت، پیگیری وضعیت دانشجویان بازداشت‌شده را از طریق وزارت علوم، مراجع امنیتی و قضائی وظیفه خود می‌دانم.

او گفت: «ابتدا باید عمق تأسف و ناراحتی خود را به خاطر کشته‌شدن دو دانش‌آموز بی‌گناه در جریان ناآرامی‌های اخیر عنوان کنم. باو‌ر‌کردنی نیست که چگونه یک دانش‌آموز نوجوان در جریان خشونت‌های کور قربانی می‌شود. براساس پیگیری‌هایی که تاکنون انجام شده، می‌دانم یک دانش‌آموز در خمینی‌شهر درحالی‌که در خودرو حضور داشته در اثر اصابت گلوله‌ای کشته شده است. دانش‌آموز دیگری نیز در همان خودرویی حضور داشته که با خودروی آتش‌نشانی که در سرازیری رها شده بود، برخورد کرده و از دنیا رفته است. به صورت جدی پیگیر وضعیت دانش‌آموزان بازداشتی هستیم. درحال‌حاضر با کمک وزارت آموزش‌وپرورش و پیگیری‌هایی که وزیر محترم نیز انجام می‌دهند، در حال جمع‌آوری اطلاعات دانش‌آموزان بازداشتی هستیم و باید بدانیم آنها کجا نگهداری می‌شوند و در چه شهرهایی دانش‌آموز بازداشتی داشته‌ایم. با تکمیل این اطلاعات بلافاصله رایزنی با نهادهای امنیتی و قضائی را آغاز می‌کنیم تا ان‌شاءالله بتوانیم زمینه آزادی آنها را فراهم کنیم».

سعیدی همچنین افزود: «من امروز در تماسی با مقامات امنیتی دولت، وزارت کشور و وزارت آموزش‌وپرورش در حال پیگیری این موضوع هستم. خوشبختانه همه نهادهایی که درگیر این بحران هستند، با نگاهی انسانی برای حل مشکل دانش‌آموزانی که احیانا بازداشت شده‌اند، در حال تلاش هستند. ما ضمن احترام به حق نقد و اعتراض به هیچ‌وجه طرفدار بیان آن به شیوه کنونی نیستیم. رمز عبور ما از این بحران وحدت و انسجام است. باید صدای مردم را شنید و آن را از کسانی که به‌دنبال تخریب اموال عمومی و خصوصی هستند، جدا کرد. امروز می‌توان از ظرفیت دلسوزانی که جز به سربلندی ایران و انقلاب نمی‌اندیشند، استفاده کرد و با مدارا و تعامل راه را برای فرصت‌طلبانی که به‌دنبال انتقام از ملت ایران هستند، بست».

همچنین در خبری دیگر مدیرکل زندان‌های استان تهران نیز به فارس گفته است: «تیم‌هایی در زندان مستقر شده‌اند و در حال پالایش افراد بازداشت‌شده در حوادث روزهای اخیر هستند تا افراد بی‌گناه هرچه زودتر آزاد شوند». مصطفی محبی درخصوص اعتراضات اخیر و دستگیری‌های انجام‌شده عنوان کرده است: دستگیری‌ها در حدی نبوده که ما در بحث پذیرش با مشکل مواجه شویم، با اینکه کمبود جا داریم اما به هیچ عنوان مشکلی پیش نیامده است. او در پاسخ به این سؤال که آیا خبر انتقال ٢٠٠ نفر به زندان اوین صحت دارد یا خیر، گفت: حتی در این سه چهار روز هم تعداد زندانیان به ٢٠٠ نفر نرسیده است.

یک بازداشتی ۱۵ ساله

هرچند خبرها حاکی از آن است که دستگیرشدگان کم‌سن‌وسال به‌زودی آزاد می‌شوند و مقام‌های آگاه که ترجیح دادند نامشان فاش نشود، قول دادند که با پیگیری‌های آنها تا پنجشنبه دانش‌آموزان و افراد زیر ٢٠ سال از زندان آزاد شوند، اما نمی‌شود نگرانی‌های خانواده‌ها را پنهان کرد. افشین یکی از بازداشت‌شدگانی است که مادرش این روزها به شدت بی‌تاب است، ١٥ساله بوده و به گفته مادر به هیچ عنوان قراری برای حضور در اعتراضات نداشته است.

او می‌گوید: «اصلا نمی‌دانیم کجاست، فقط تماس گرفته و گفته که بازداشت است و به‌زودی آزاد می‌شود. افشین شاگرد درس‌خوانی است و چون دو ورز در این هفته مدارس تعطیل بود، روزها به کتابخانه می‌رفت و درس می‌خواند. خانه ما در خیابان ایتالیا واقع شده و احتمالا در این رفت‌و‌آمد او را هم بازداشت کرده‌اند». او ادامه می‌دهد: «‌خانه ما در خیابان ایتالیاست و این بزرگ‌ترین گناه ماست، هر اتفاقی که می‌افتد تاوانش را ما می‌دهیم و حالا من نمی‌دانم بچه‌ام کجاست...».
شرق