- کد مطلب : 14050 |
- تاریخ انتشار : 22 آذر, 1395 - 01:37 |
- ارسال با پست الکترونیکی
چرا قطار از هواپیما بهتر است؟
به گزارش فردانیوز، شاید پرسروصداترین اقدام آقای عباس آخوندی وزیر محترم راهوشهرسازی در دوران وزارتش در دولت یازدهم، تلاش برای خرید دهها هواپیمای نو از شرکتهای بوئینگ و ایرباس بوده است. بخش عمدهای از وقت و توان کارشناسی وزارتخانه صرف مذاکرات در این مسیر شد و البته تاکنون سرنوشت این مذاکرات معلوم نیست و اینکه آیا بالاخره تعداد هواپیمای تقاضا شده از طرف ایران تحویل خواهند شد یا نه در پردهای از ابهام قرار دارد.
پروژهی طولانی خرید هواپیما در حالی عمده انرژی آقای آخوندی را به خود مصروف داشته که حملونقل ریلی در پس سالها بیتوجهی دولتهای قبل و دولت فعلی از تنگناها و معضلات بسیاری رنج میبرد. حملونقلی که طبق سیاستهای کلی حملونقل و همچنین بندهای 24 و 25 سیاستهای ابلاغی برنامه ششم توسعه، نوع اولویتدار و ارجح حملونقل در کشور تشخیص دادهشده است؛ اما ظاهراً همهی این تأکیدات بر روی کاغذ باقیمانده و اولویت حملونقل ریلی از جانب آقای آخوندی بهخصوص در دوران پسابرجام به فراموشی سپردهشده است. وقوع حادثهی اخیر در سمنان که به کشته شدن 49 نفر از هموطنانمان منجر شد، بار دیگر زنگ خطر مشکلات متعدد راهآهن را در کشور به صدا درآورد. در این یادداشت سعی داریم با مرور مزایای حملونقل ریلی (ضمن تأکید بر اهمیت حملونقل هوایی)، دلایل اولویتدار بودن حملونقل ریلی برای توسعه را متذکر شویم.
راهآهن راه مقابله با تمرکزگرایی فضایی
کشور ما ایران دارای جغرافیای منحصربهفردی است. گستردگی پهنهی سرزمینی، تنوع اقلیمی و پراکندگی و تنوع منابع باعث پراکندگی و ناهمگونی مراکز جمعیتی شده است. با آغاز تلاشها برای نوسازی ایران در دوران معاصر و اتخاذ راهبردهای تمرکزگرایانه توسعه، ناهمگونی فضایی یعنی تراکم و تمرکز فضایی در برخی مناطق و تنکی و حتی تخلیه جمعیت در برخی دیگر از مناطق تشدید هم شد. سرریزی جمعیت در تهران و مشهد و اصفهان و تبریز و چند کلانشهر دیگر و کمبود جمعیت در شرق و جنوب شرق کشور تنها یک نمونه از این عدم تعادلهاست. چالش عدم توازن فضایی از برنامهی پنجم و ششم قبل انقلاب موردتوجه برنامهریزان قرار گرفت و نسبت به عواقب آن هشدارهای لازم داده شد؛ اما از همان روز تاکنون این هشدارها و راه علاج آن یعنی آمایش سرزمین آنطور که باید در عمل موردتوجه توسعه گران قرار نگرفت و نتیجه تشدید عدم تعادلهای فضایی است که میرود عواقب آن وارد فازهای سیاسی و امنیتی شود.
از همان ابتدای تشخیص مشکل توسط کارشناسان شرکت ستیران[1]، گسترش حملونقل ریلی به اقصا نقاط ایران بهعنوان راهکاری عملی برای غلبه بر این مشکل پیشنهاد شد. راهآهن به دلیل مصرف کم سوخت و بهرهوری بالا در شاخص نفر-کیلومتر یا تن-کیلومتر بهترین نوع حملونقل برای مسیرهای دور محسوب میشود. این ویژگی بهخصوص در خصوص حمل بار حائض اهمیت بسیار است. پایین آوردن هزینهی حملونقل موجب کاهش قیمت نهایی کالا و رقابتپذیرتر کردن آن در بازارهای نهایی میشود. سرمایهگذاری در توسعهی حملونقل ریلی، تأثیرپذیری متقابل در سودمند بودن نیروی کار و همچنین افزایش میزان کارایی سرمایهها را در پی خواهد داشت. بر این اساس، انجام سرمایهگذاریهای مناسب در بخش حملونقل ریلی باعث صرفهجویی در زمان و کاهش هزینههای جابجایی و کاهش اثر اصطکاکی مسافت بر توزیع فضایی فعالیتهای اقتصادی میشود. این اقدام نهایتاً، محدودیتهای فضایی ناحیهای – تولید را تا حد ممکن تقلیل میدهد و باعث افزایش خریداران و فروشندگان در نقاط مرزی ناحیهی بازاری را میشود.
بنابراین قطار بهترین نوع حملونقل در جهت بالا بردن تحرک فضایی و کاهش عدم تعادلهای فضایی است؛ یعنی دقیقه همان چیزی که توسعهی ما شدیداً به آن محتاج است.
رونق اقتصادی و اشتغال گسترده
سرمایهگذاری در بخش حملونقل ریلی بهعنوان محرکی از طرف تقاضا به رشد اقتصادی منجر میگردد و همچنین به تشکیل مناطق اقتصادی کمک مینماید. در قرن 19 میلادی سرمایهگذاری در بخش حملونقل نظیر توسعه جادهها و راهآهن، اقتصاد مناطق مختلف جهان را متحول ساخت. سرمایهگذاری زیربنایی برای کاهش هزینههای حملونقل از مناطق حاشیهای و مرزی به مناطق مرکزی از اهمیت خاصی برخوردار است. رشد زیرساختهای ریلی میتواند از یکسو از طریق کاهش هزینههای تولید، موجب رونق تولید و از سوی دیگر با تسهیل دسترسیها به بازارها موجب رونق مصرف و درنتیجه تحریک رشد اقتصادی میگردد.
مزیت قابلتوجه بخش ریلی از این نظر بر بخش هوایی در این است که بسیاری از زیرساختها و فناوریهای بخش ریلی برخلاف بخش هوایی بومیشده است، بنابراین سرمایهگذاری در آن باعث افزایش اشتغال مستقیم در صنایع ریلی داخلی میشود. مثلاً بهطور متوسط ساخت و بهرهبرداری هر دستگاه واگن مسافری برای 15 نفر در یک دوره 30 ساله ایجاد اشتغال مینماید. درحالیکه با خرید هواپیما، درواقع بخش سرمایه هزینه شده صرف ایجاد اشتغال در کشورهای تولیدکننده هواپیما میشود.
سابقه و بنیهی علمی و صنعتی داخلی کشور در بخش ریلی ظرفیت بالقوهای است که در صورت توجه مناسب میتواند صنعت ریلی را به یکی از بخشهای پیشران صنعتی و اقتصادی در کشورمان تبدیل کند. صنایع واگنسازی، ریل سازی، لوکوموتیو سازی و صنایع کنترل و ارتباطات ازجمله صنایعی هستند که با گسترش راهآهن مستقیماً رونق میگیرند و هرکدام موجب رونق زنجیرههای صنعتی دیگر خواهند شد که همگی با دانش و فناوری انباشته در کشور تناسب دارند. درحالیکه چنین ظرفیتی در صنعت هوایی داخلی وجود ندارد.
ذکر این نکته ضروری است که سرمایهگذاری در صنعت ریلی گرچه گران است و دورهی بازگشت سرمایه آن هم طولانی است و چهبسا بهرهبرداری از آنهم در بعضی مسیرها ضرر ده و محتاج یارانههای دولتی باشد، اما اثرات آن بر کلیت اقتصاد نهایتاً این سرمایهگذاری را هم ضروری و هم سودآور میکند. تنها در نظر گرفتن صرفهجوییهای ناشی از گسترش حملونقل ریلی اقتصادیتر بودن آن را آشکار میکند. با توسعه صنعت ریلی سالانه 3300 میلیارد تومان در مصرف سوخت صرفهجویی میشود و 2600 میلیارد تومان سود نصیب کل اقتصاد میشود.
تولید ثروت با گسترش ترانزیت و لجستیک
موقعیت چهارراهی فلات ایران گرچه در طول تاریخ آن را به عرصهی تاختوتاز جهانگشایان متعدد تبدیل کرده بود و تمدن ایرانی از این نظر مصیبتیهای متعددی متحمل شد اما از دیگر سو همین ویژگی ایران را به محل تلاقی تمدنهای شرق و غرب عالم تبدیل کرده است و تمدن ویژهی ایرانی را شکل داده است. همین ویژگی چهارراهی امروزه شاید ثروتی باشد بهمراتب ارزشمندتر از نفت سیاهی که از زیرزمین بیرون میکشیم. صنعت ترانزیت و لجستیک در ایران آنچنان ظرفیتی دارد که بهراحتی میتواند جایگزین درآمدهای نفتی باشد. مسیر جادهی ابریشم که چین را به اروپا متصل میکند شاهرگ اقتصادی ایران قدیم بوده است. احیای این کریدور به همراه کریدور شمال-جنوب هم ثروت میآفریند و هم امنیت. ثروتی که دیگر مانند نفت نه ترس از اتمامش داریم نه نگران آلودگیهای زیستمحیطیاش خواهیم بود. ترانزیت و لجستیک علاوه بر تولید ثروت جزو صنایعی هستند که اشتغال وسیع هم ایجاد میکنند.
شرط بالفعل کردن این ظرفیت، گسترش حملونقل ریلی بهروز و استاندارد و ایمن و قابلرقابت با جهان است که باید با زیرساختهای بندری و گمرکی و همچنین انبارداری پیشرفته ترکیب شود.
در حوزهی ترانزیت بار حملونقل هوایی دارای کمترین مزیت ممکن است و بهجز در حمل بعضی کالاهای خاص کاربرد زیادی ندارد. سهم فعلی بخش هوایی از حمل بار در کشور حدود یکدهم درصد است. درحالیکه سهم بخش ریلی 12 درصد است که باید تا پایان چشمانداز به 30 درصد برسد. جالب است بدانید درصد حمل بار توسط ریل در روسیه 88 درصد و در ایالاتمتحده 50 درصد است.
قطار وسیلهی جابجایی اکثریت مردم، هواپیما وسیلهی اقلیت
ویژگی مهم حملونقل ریلی که قبلاً به آن اشاره کردیم ارزان بودن است که ناشی از عوامل متعددی است ازجمله هزینهی کم سوخت (در هواپیما 30 تا 35 درصد هزینهها صرف سوخت میشود)، زیرساختهای ارزانتر و هزینهی تعمیر و نگهداری کمتر. علاوه بر این حمل بار و مسافر در ابعاد زیاد و در مسافتهای طولانی به هرچه مقرونبهصرفه تر کردن ریل میانجامد. این ارزانی موجب میشود اکثریت طبقات مردم بتوانند از این وسیله برای جابجایی استفاده کنند و درواقع مسافران قطار همهی مردماند. درحالیکه هواپیما در همهی جهان به دلیل گرانتر بودن بیشتر مورداستفاده طبقات برخوردارتر مردم است. در ایران این قضیه به دلیل گرانتر بودن هواپیما (به نسبت سایر شقوق حملونقل) و همچنین قدرت خرید خدمات اکثریت مردم بیشتر صادق است؛ بنابراین خرد مدیریتی و همچنین در نظر گرفتن منافع ملی حکم میکند توسعهی حملونقل ریلی ایمن و ارزان اولویت اول وزارت راهوشهرسازی باشد، گرچه توسعه ناوگان هوایی در مراحل بعدی لازم و ضروری است.
ملاحظات زیستمحیطی و مصرف انرژی
مقایسه مصرف سوخت در بخش ریلی با شقوق دیگر حملونقل نشان میدهد که حملونقل ریلی در شرایط برابر 10 درصد کمتر از اتوبوس، 30 درصد کمتر از مینیبوس، 75 درصد کمتر از سواری و 85 درصد کمتر از هواپیما سوخت مصرف میکند. آمارهای اتحادیه اروپا نشان میدهد از 31 درصد آلودگی ناشی از گاز CO2 که در بخش حملونقل تولید میشود تنها 1٫5 درصدش ناشی حملونقل ریلی است. درحالیکه سهم صنعت هوایی 12٫6 درصد و سهم حملونقل جادهای 70 درصد است. ازنظر شاخص مقدار CO2 تولیدشده در هر کیلومتر هواپیما بیشترین و قطار کمترین آلایندگی را دارند. هواپیما دو برابر قطار ذرات معلق کوچکتر از 2٫5 میکرون و 4 برابر آن اکسید نیتروژن تولید میکند؛ بنابراین با قاطعیت میتوان گفت قطار نهتنها از هواپیما سبزتر است بلکه سبزترین و پایدارترین نوع حملونقل است.
آمارهای مصرف انرژی هم مشابه آلایندگی زیستمحیطی است. درحالیکه بخش ریلی تنها 1٫8 درصد انرژی از کل انرژی مصرفشده در بخش حملونقل را مصرف میکند این عدد در بخش هوایی به 12٫2 درصد میرسد.
شاخص دیگری که برای مقایسه انواع حملونقل به کار گرفته میشود، هزینههای خارجی است که شامل مواردی مانند آلودگی هوا، آلودگی صوتی، تغییرات اقلیمی، تصادفات، از بین بردن تنوع زیستی، آلودگی آبوخاک و ازدحام میشود. ازنظر این شاخص هم حملونقل هوایی مسافر دو برابر حملونقل ریلی (بار و مسافر باهم) هزینهبر است.
توانایی و ظرفیت بالای جابهجایی مسافر
میزان جابهجایی مسافر با یک قطار معادل با 17 دستگاه اتوبوس و یا 3 فروند هواپیماست. بهعبارتدیگر تنها در مسیر تهران مشهد در صورت توقف قطارها، نیاز به 60 پرواز هوایی در روز و یا بیش از 350 اتوبوس است که ترافیک و تصادفات ناشی از آن قابل برآورد است.
وضیعت اسفناک حملونقل ریلی کشور
متأسفانه علیرغم مزیتهای فراوان حملونقل ریلی، این بخش، در سالهای اخیر همچنان مورد بیمهری قرار میگیرد. بر اساس آمارهای موجود در شاخص طول خط به مساحت، ایران یکی از عقبماندهترین راهآهنها را داراست. بهنحویکه به ازای هر کیلومترمربع مساحت تنها 4/3 متر خط آهن در کشورمان موجود است. درحالیکه این شاخص در آلمان 96 متر، ژاپن 53 متر، آفریقای جنوبی 16/4 متر، ترکیه 11/2 متر و در تونس 11/6 متر است. جالب این است که در این شاخص ایران حتی از کشورهای مالزی، ترکمنستان، عراق و آذربایجان نیز عقبتر است. با توجه به روند توسعه خطوط ریلی در کشور (حدود 300 کیلومتر در سال) حدود 100 سال طول میکشد که به موجودی راهآهن آلمان برسیم.
در شاخص طول خط به جمعیت، 103 کیلومتر به ازای هریک میلیون نفر در ایران خط آهن وجود دارد، این شاخص در آلمان 410 کیلومتر، ژاپن 160 کیلومتر، آفریقای جنوبی 420 کیلومتر، ترکیه 120 کیلومتر و در تونس 200 کیلومتر است.
در شاخص تعداد واگن به ازای جمعیت نیز در ایران به ازای هریک میلیون نفر 22/5 واگن مسافری وجود دارد که این شاخص در کشورهای آلمان 250، ژاپن 230، آفریقای جنوبی 40، ترکیه 21 و در ترکمنستان بیش از 60 واگن به ازای هر میلیون نفر جمعیت است.
همچنین در شاخص تعداد واگن به طول شبکه خطوط آهن، ایران به ازای هر 5 کیلومتر خط آهن یک واگن مسافری دارد و این در صورتی است که شاخص موردنظر در کشورهایی همچون آلمان 3 واگن، در ژاپن 7/5 واگن، در کره جنوبی 6 واگن به ازای هر 5 کیلومتر خط آهن است.
در شاخصهای زیرساختی حملونقل ریلی متأسفانه کشور ایران فاصله بسیار عمیقی نسبت به کشورهای توسعهیافته دارد. اسفناک تر آنکه در این شاخصها ایران حتی از کشورهای درحالتوسعه و کشورهای همسایه نظیر عراق، ترکیه، ترکمنستان و آذربایجان نیز عقبمانده است.
متأسفانه نبود زیرساختهای کافی، کمبود شدید ناوگان ریلی، عدم ارتباط بسیاری از نقاط پرجمعیت، صنعتی و گردشگری کشور به شبکه ریلی کشور، فرسودگی و یکخطه بودن اغلب خطوط و …، زمینههای رشد بخش مسافری ریلی را محدود ساخته است بهنحویکه هماکنون در شاخص امکان سفر هر نفر در سال در کشورهایی مانند آلمان 21 بار در سال، در ژاپن 67 بار در سال، ایتالیا 9 بار در سال، تونس 3 بار در سال، مصر 6 بار در سال، ترکیه یکبار در سال است. این در حالی است که در ایران هر نفر، هر 3 سال یکبار امکان سفر با قطار را پیدا میکند. (3/ 0 بار در هرسال)
نتیجهگیری
با در نظر گرفتن موارد بالا بهسادگی متوجه ضرورت و اولویت بیشتر توسعه حملونقل ریلی بر حملونقل هوایی میشویم. نکتهی مهم این است یک مدیریت خردمندانه مدیریتی است که اولویتها را تشخیص میدهد چراکه همیشه با محدودیت منابع و تعدد گزینههای مطلوب روبرو هستیم. حال سؤال اینجاست که چرا اولویت توسعه راهآهن در تصمیمات و جهتگیریهای کلی وزارت راهوشهرسازی بهعنوان متولی اصلی حملونقل کشور نادیده گرفتهشده است و اقدامات انجامشده در حد بستن قرارداد کترینگ راهآهن با شرکت اتریشی باقیمانده است؟
چرا توان دیپلماسی اقتصادی کشور صرف انتقال سرمایه و فناوری ریلی به کشور نشد؟ چرا اصلاحات ساختاری و مقرراتی لازم برای رونق صنعت ریلی صورت نگرفته است؟ چرا ساخت خطوط پر اولویتی مانند چابهار-سرخس که نقش مهمی در توسعهی منطقهای و تولید ثروت ملی دارند بهکندی پیش میرود؟ و دهها پرسش دیگر که به نظر میرسد گرفتن پاسخ آنها در چندماههی باقیمانده از عمر دولت توقع زیادی باشد!
آخرین اخبار
- تحقق رشد تولید ١٧/٨ درصدی محصولات کنسانتره و گندلهی شرکت معدنیوصنعتی گلگهر
- آمار عجیب از مصرف بنزین ایرانیها در نوروز
- آمار جدید واردات خودرو اعلام شد
- مشکل اقتصاد ایران، جهالت مدیران رانتی و کوتهبین است
- افتتاح دفتر نمایندگی اداره پست در منطقه گلگهر
- حضور نماینده سیرجان در گل گهر
- پاتک بانک مرکزی به متخلفان ارز مسافرتی
- نتایج تکمیل ظرفیت کنکور اعلام شد
- آغاز ثبتنام ۹ مدل خودروی وارداتی
- پیشبینی بازار سرمایه در سال آینده
- ورود سامانه بارشی جدید به کشور
- تعیین نرخ کرایه اتوبوس، تاکسی و مترو برای سال ۱۴۰۳
- پژوپارس به آخر خط رسید
- مجمع عمومی فوقالعاده شرکت گلگهر برگزار شد
- سیف، اقدام بانک مرکزی را پسندید
- سیل در سیستان/عکس
- مسدودی 10 روزه جاده چالوس و آزادراه تهران_شمال
- رتبه ایران در تولید گاز
- واردات خودرو فقط با کارت بازرگانی
- عرضه کنسرو ماهی با ۱۵ درصد تخفیف
- بارش دوباره در کشور
- تداوم افزایش درآمد عملیاتی شرکت معدنیوصنعتی گلگهر
- چگونه خودرو مزایده ای بخریم؟+ شرایط
- ارزش آلتکوینها بهزودی از مرز ۳ تریلیون دلار خواهد گذشت!
- تخصیص ۳۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی در سال جاری
- بازدید رئيسجمهور از دستاوردهای گل گهر حوزه بومیسازی و اقتصاد دانشبنیان
- ۱۰ اقتصاد برتر دنیا در سال ۲۰۲۴
- ثبت رشد 52 درصدی کنسانتره مولیبدن در کارنامه 10 ماه شرکت ملی مس
- درخشش گل گهر در چهارمین جشنواره اینوماین (INNOMINE)
- استمرار افزایش درآمد عملیاتی شرکت معدنیوصنعتی گلگهر
- ریزش قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی در بازار
- چرا زمان واریز یارانهها تغییر کرد؟
- تفاهمنامه همکاری بین «شرکت ملی مس» و «حوزه هنری» منعقد شد
- گزارش بازدید رهبر معظم انقلاب از آخرین دستاوردهای گلگهر در حوزه بومیسازی
- همکاری های شرکت ملی مس با وزارت زمین شناسی و معدن ازبکستان
- آغاز عرضه اوراق گواهی سپرده با سود ۳۰درصدی از امروز
- امسال بیش از یک میلیون خودرو در کشور تولید شد
- درخشش گروه گلگهر در رتبه بندی ۱۰۰ شرکت برتر ایران (IMI100)
- ملی مس در 3 شاخص رتبه نخست را کسب کرد
- به ایفای نقش گلگهر در رشد اقتصادی کشور امیدوار هستیم
- سایت آموزش خطوط هوایی مجتمع مس سرچشمه رفسنجان افتتاح شد
- نمایش دستاوردهای جهادی درمانی قرارگاه سازندگی مس
- تفاهمنامه همکاری شرکت مس با دانشگاه آزاد اسلامی منعقد شد
- ۲ هزار مگاوات نیروگاه صنایع تا پایان سال آینده وارد مدار میشود
- قیمت بازاری تولیدات ایرانخودرو
- شرایط فروش نقد و اقساط تیگو7 پرو با قیمت جدید
- استعلام دهک بندی یارانه با کد ملی
- شرایط جدید ثبت نام خودرو
- دستاورد موفقیتآمیز گلگهر در کسب و استقرار استانداردهای مدیریتی
- جلسه بررسی پیشرفت انتقال آب خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی
- آیین تجلیل از بانوان شاغل در منطقه گلگهر
- طرح احداث کارخانه اسید فسفریک بندرعباس رسماً وارد فاز اجرائی شد
- وداع باشکوه مردم سیرجان با شهید حسین علیبیگی
- اعلام تعداد خودروهای مازاد سایپا
- نامه اعتراضی خاندوزی به FATF
- هزینه هنگفت ایرانی ها برای آرایش و بهداشت
- جیره بندی آب در تهران؟
- توضیحات معاون سیاسی امنیتی استاندار کرمان درباره حادثه تروریستی
- فرمول جدید قیمت گذاری خودرو
- انتصاب مدیر حوزه مدیرعامل و مدیر گروه روابطعمومی شرکت ملی صنایع مس
- نخستین جلسه دادگاه شرکت هنزو
- تداوم افزایش درآمد عملیاتی شرکت معدنیوصنعتی گلگهر
- قیمت بنزین چه تغییری میکند؟
- دریافت کد ملی از خریداران طلا الزامی شد؟
- هک اسنپ فود چه بود؟
- ارائه دستاوردهای گلگهر در نمایشگاه تامین زنجیره فولاد و مس
- حضور گلگهر در نمایشگاه صنایعبومی پدافند غیرعامل
- تورم نقطه به نقطه آبان ماه کاهش یافت
- جمعیت ایران ۸۹ میلیون نفر شد
- ۶ خودروساز ایرانی در برنامه راهبردی ۲۵ ساله با چین خودروهای برقی تولید میکنند
- اعطای دو جایزه «مدیریت راهبردی روابط عمومی» و «اطلاعرسانی» به مس
- اعطای نشان ویژه مسئولیتهای اجتماعی به گلگهر
- درآمد عملیاتی کگل به ۴۱۱ هزار میلیارد ریال رسید
- تاکسیهای برقی بهمرور داخلیتر میشوند
- هشدار صندوق بین المللی پول
- پنج خودرو به سامانه یکپارچه فروش اضافه شد
- حضور پررنگ گلگهر در نمایشگاه اختصاصی اوراسیا
- عرضه ۷ خودرو آغاز شد
- برگزاری کنگره شهدای ورزشکار سیرجان
- اولین کنسانتره تولیدی مجتمع مس درآلو به مجتمع مس سرچشمه رفسنجان فرستاده شد
- نمایش هنرهای سنتی کشور در نمایشگاه بزرگ صنایع دستی سیرجان
- برند ناشناخته هندی، سامسونگ و شیائومی را جا گذاشت
- سقوط رتبه دومین اقتصاد بزرگ جهان
- بازديد وزير صمت از غرفه گلگهر در نمايشگاه اورآسيا
- حضور شرکت ملی مس ایران در دومین نمایشگاه اختصاصی اوراسیا در تهران
- حضور فعال گلگهر در نمایشگاه بینالمللی ایرانمتافو
- 1500 میلیارد تومان قرارداد ساخت داخل ملی مس با شرکتهای دانشبنیان
- زمان پرداخت وام ۳۵۰ میلیونی مسکن روستایی
- جزئیات تازه از ویروس چینی جدید
- فردا کجا برف می بارد؟
- چرا خودروهای کارکرده نمی آیند؟
- ارائه بیش از 2 هزار خدمت درمانی - فرهنگی به 1073 نفر در مهدیآباد رفسنجان
- برگزاری آیین تجلیل از پرستاران منطقه گلگهر
- مقامآوری گلگهر در جشنواره انتشارات روابط عمومی کشور
- بخش دیگری از پولهای بلوکه شده بهزودی آزاد میشود
- امضای بزرگترین تفاهمنامه همکاری شبکه بانکی بین شرکت مس و بانک ملت
- امضای توافقنامه همکاری بین مس و مجتمع کودهای شیمیایی تدبیر
- کشف منابع جدید زمین شناسی در معدن مس میدوک
- گزارش تصویری؛ سومین نمایشگاه بزرگ کتاب گلگهر
- غرب همچنان از گاز روسیه استفاده میکند
افزودن نظر جدید