از حدود چند روز پیش بود خبرهایی از شیوع ویروس کرونا در کشور چین در رسانه‌های بین‌المللی منتشر شد، ویروسی که تا کنون باعث آلوده شدن بیش از ۲۰۰۰ نفر شده و جان ۵۶ نفر را گرفته است. «کرونا» به سرعت مرزهای چین را در نوردید به به کشورهای آسیای شرقی، چندین کشور اروپایی و آمریکا رسید.

بر اساس اعلام کمیسیون بهداشت ملی چین، سفرها به ۸ شهر ووهان، هوانگ گانگ، ایجو، چیبی، شیان تایو، چیانگ جیانگ، جی جیانگ و لی چوان ممنوع و راه‌های ورود و خروج به این شهرها بسته شده است. در پکن پایتخت چین هم در راستای اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از گسترش ویروس، فعالیت اکثر مراکز فرهنگی و هنری تا اطلاع ثانوی تعطیل شده است مراکزی مانند کتابخانه ملی پکن، شهر ممنوعه و کلیه مراکزی که قرار بوده در آنها فعالیت های مرتبط با سال نو چینی برگزار شود تعطیل شده‌اند.

پس از شیوع این بیماری در چین، قرنطینه گسترده برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا ابتدا از مرکز استان شروع شد اما حالا شمار قرنطینه شدگان به ۸ شهر افزایش یافته است چین در واقع در تلاش است تا عبور و مرور و ترددها به سراسر استان را تحت نظر بگیرند.

سوالات مردم درباره بیماریابی در فرودگاه

پس از شیوع این بیماری در کشور چین، وزارت بهداشت کشورمان نیز به دلیل تردد اتباع چینی در کشور با استفاده از پرسنل بهداشت اقدام به کنترل این بیماری در فرودگاه امام خمینی (ره) و مسیرهای تردد این افراد از راه‌های زمینی و دریایی کرده است. طی روزهای گذشته کلیپی از کنترل ترددها توسط این کارشناسان در فضای مجازی منتشر شده که با واکنش و سوالات مختلفی همراه بوده است؛ عده‌ای از افراد در فضای مجازی نوشتند که کارشناسان ایرانی بیماریابی را به درستی انجام نداده‌اند و به نپوشیدن لباس‌های محافظتی انتقاد کردند.

عده‌ای دیگر نیز با مقایسه نحوه کنترل بیماری توسط متخصصان بهداشت نوشتند که چرا در کشورهای دیگر از دوربین برای شناسایی بیماران استفاده شده اما ایرانی‌ها از تب‌سنج استفاده می‌کنند همچنین برخی از نحوه تاثیر این اقدامات برای جلوگیری از ورود ویروس به کشور نوشتند و این سوال را مطرح کردند که این اقدام چقدر می‌تواند در پیشگیری از ورود کرونا به کشور جلوگیری کند؟

نیازی به پوشیدن لباس خاص نیست

این سوالات و انتقادها در فضای مجازی با واکنش معاون بهداشت وزارت بهداشت مواجه شد، رئیسی معتقد است استفاده از این لباس‌ها برای حمل بیماران ضروری است نه کنترل افراد.

وی در اینباره گفت: میزان کشندگی ویروس کرونای جدید یک سوم تا یک چهارم سارس است و بر اساس آخرین گزارش‌های دریافتی ۲ هزار و ۷۸۳ نفر مبتلا به این ویروس شده‌اند که ۸۱ نفر از مبتلایان جان خود را از دست دادند. ویروس کرونای جدید در کشورهای استرالیا، کانادا، ترکیه، فرانسه، پاکستان، عربستان و چین مشاهده شده است. خوشبختانه تا به امروز هیچ موردی از این بیماری در کشور دیده نشده است.

معاون بهداشت وزارت بهداشت افزود: افرادی که بر اثر ویروس کرونا فوت کرده‌اند بیشتر دچار نقص ایمنی بوده و یا از داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کردند. اینکه در برخی از کشورها می‌بینیم افرادی با لباس مخصوص و ماسک مرزها را کنترل می‌کنن بیشتر برای حمل بیمار مبتلا به ویروس کرونا یا افراد فوت شده است و نیازی نیست که کارشناسان بهداشت برای رصد مسافران و مردم عادی لباس خاصی بپوشند. در حال حاضر شرایط جامعه نرمال است و شرایط اضطرار موجود در کشور چین را نداریم.

پاسخ به سه سوال اساسی درباره بیماریابی

احمد مهری، اپیدمیولوژیست و کارشناس سلامت عمومی در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس، درباره نحوه بیماریابی در فرودگاه امام خمینی (ره) و سؤالات ایجاد شده در این زمینه اظهار داشت: از چند روز قبل به دلیل شیوع ویروس کرونا در کشور چین و به دلیل تردد این افراد در کشور ایران متخصصین بهداشت کشورمان بیماریابی اختصاصی این ویروس را در بیمارستان امام خمینی (ره) آغاز کرده و کنترل تردد این افراد را انجام می‌دهند. هرچند این اقدام برای تمام روزهای سال و برای تمام بیماری ها انجام می‌شود.

کنترل تردد اتباع چینی در تمام پایانه‌های کشور

مهری ادامه داد: باید توجه داشته باشیم که در حال حاضر در تمام استان‌ها و پایگاه های بهداشت مرزی سیستم مراقبت سندرومیک فعال است و به طور مثال اگر در یک استان گزارش‌هایی درباره علامت‌های مشکوک در سلامت افراد جامعه اعلام شود، نیروهای سندرومیک به حالت آماده‌باش در آمده و شرایط را بررسی و کنترل می‌کنند.

وی با بیان یک مثال افزود: علایم سندرومیک مجموعه ای نشانه های بیمارگونه است که با تشخیص آن می توان هم جلوی بدتر شدن وضعیت بیمار را گرفت و هم با ایجاد شرایط درمانی از انتقال این بیماری به دیگران جلوگیری کرد.

این متخصص بهداشت با بیان اینکه علاوه بر فرودگاه امام خمینی (ره) تمام مسیرهای زمینی و دریایی که مسافرانی از کشورهای شرق آسیا یا دیگر کشورها دارند تحت کنترل است، گفت: طی سه روز گذشته ۳ هزار چینی در کشور ما عبور و مرور داشتند و سلامت آنها کنترل شده است.

پوشش لباس مناسب است؟

مهری در پاسخ به پرسشی در مورد انتقادهای صورت گرفته به نحوه پوشش و لباس نیروهای بهداشت در فرودگاه امام خمینی (ره)، اظهار داشت: پوشش متخصصین و کارشناسان بهداشت بر اساس استانداردهای سازمان جهانی بهداشت انجام می‌شود و در این مورد سازمان جهانی بهداشت نیز اعلام کرده است که نیازی به استفاده از عینک، ماسک و گان نیست و می‌توان با یک تب‌سنج افراد را کنترل کرد.

وی افزود: عموماً در صورتی از پوشش‌های حفاظتی پیشرفته استفاده می‌شود که ترشحاتی از بدن بیمار خارج شود و امکان سرایت بیماری به نیروهای بهداشت و پزشکان وجود داشته باشد. بر اساس چارچوب‌های سازمان جهانی بهداشت در حال حاضر برای این بیماری وضعیت اضطراری گزارش نشده است و پوشیدن این لباس‌ها در اماکنی که عمومی هستند ممکن است برای افراد ترس ایجاد کند.

چرا متخصصان بهداشت از دوربین استفاده نمی‌کنند؟

عضو انجمن متخصصین بهداشت ایران در پاسخ به پرسش دیگری درباره کارکرد دوربین‌هایی که برای بیماریابی به کارگیری می‌شود توضیح داد: این دوربین‌ها به عنوان تب‌سنج در فرودگاههایی که جمعیت رفت و امد بسیار است استفاده می‌شوند و توانایی سنجش ویروس را ندارد اما توجه داشته باشیم که این دوربین‌ها نسبت به تب‌سنجی که در فرودگاه کشور ما استفاده می‌شود از حساسیت بالاتری برخوردار نیست به دلیل اینکه بر روی شقیقه فرد قرار گرفته و میزان تب را می‌سنجند همان‌طور که می‌دانید تب اولین علامت این بیماری بوده که در صورت مشکوک شدن به یک فرد می‌توان بیماری را کنترل کرد.

با بیماریابی احتمال ورود کرونا به کشور چقدر است؟

مهری در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا با کنترل‌های صورت گرفته امکان ورود این بیماری به کشور وجود دارد یا خیر، گفت: با توجه به هشدارهای سازمان جهانی بهداشت و اتباع چینی در کشور بیماریابی باید انجام شود و شانس ورود این بیماری به کشور تا حد ممکن کاهش پیدا کند اما ما به طور قطع نمی‌توانیم عنوان کنیم که به هیچ وجه این بیماری وارد کشور ما نخواهد شد چون دوره کمون بیماری نیز باید مدنظر قرار گیرد.

وی گفت: ما در حوزه بهداشت و تجهیزات آزمایشگاهی از امکانات بسیار خوبی برخوردار هستیم و آزمایشگاه ویروس‌شناسی مرجع نمونه‌های ارسالی را به صورت ۲۴ ساعته کنترل می‌کند.

این نکته نیز لازم به ذکر است که نیروهای بهداشت علاوه بر استفاده از دستگاه تب‌سنج، علایم چهره و نحوه صحبت کردن بیمار را کنترل می‌کنند تا مطمئن شوند که وی از حالت عادی برخوردار است.

پرسنل با تخصص خاصی این اقدام را انجام می‌دهند؟

عضو انجمن متخصصین بهداشت ایران در پاسخ به پرسشی دیگر درباره اینکه آیا این نیروها از تخصص خاصی برخوردار هستند گفت: بیماریابی توسط نیروهای بهداشتی انجام میشود که توانایی همه‌گیرشناسی هم دارند و این افراد سابقه طولانی فعالیت در این حوزه را دارند و خدمات را نیز به صورت استاندارد به مسافرین ارائه می‌کنند.

وی تصریح کرد: اما نباید از این نکته نیز غافل شد که تشخیص بیماری افرادی که در دوره کمون هستند شاید سخت باشد. البته علائم اولیه این بیماری در تمام دنیا همینگونه رصد می شود. به آنچه که رسانه‌ها درباره وضعیت شیوع این بیماری در کشور چین و کنترل آن اعلام می‌کنند، نمی‌توان اعتماد کرد به دلیل اینکه کشور چین آمار دقیقی از تعداد مبتلایان را اعلام نمی‌کند.

مهری تاکید کرد: کارشناسان بهداشت این کشور روز گذشته اعلام کرده بودند که ما روزانه برای نیروی انسانی بهداشتی برای مراقبت به صد هزار لباس محافظت‌کننده نیاز داریم در صورتی که این کشور روزانه توانایی تولید ۳۰ هزار عدد از این لباس را دارا هستند لذا این اقدام کار درستی نیست که با دیدن تصاویر زیبا در برخی رسانه‌های خارجی عملکرد پرسنل بهداشت در کشور را زیر سؤال ببریم اما ما امیدواریم که طغیان این بیماری در دنیا به زودی پایان یابد و پرسنل بهداشت کشور نیز برای پیشگیری از ورود این بیماری به کشور تمام تلاش خود را به کار گرفته‌اند.

تصاویر بیماریابی در کشورهای مختلف

بررسی تصاویر منتشر شده در رسانه‌های کشورهای آسیای شرقی نیز نشان می‌دهد، کارشناسان این کشورها نیز از لباس محافظتی خاصی استفاده نکرده‌اند و با استفاده از دستگاه تب سنج درحال کنترل سلامت افرادی هستند.