- کد مطلب : 13153 |
- تاریخ انتشار : 22 آبان, 1395 - 12:12 |
- ارسال با پست الکترونیکی
آیا خطر هجوم نقدینگی بازارها را تهدید میکند؟
صنعت نویس: نقدینگی از مجموع اسکناس و مسکوک در گردش و سپردههای بخش غیردولتی نزد شبکه بانکی به دست میآیند. بهطور دقیقتر، انواع سپردهها (دیداری، قرضالحسنه، سرمایهگذاری کوتاهمدت و بلندمدت) حدود 95 درصد نقدینگی را تشکیل میدهند. پس نقدینگی را میتوان معادل سپردههای بخش خصوصی نزد شبکه بانکی دانست. بنابراین، برای ارائه تحلیلی از اثرات نقدینگی باید به انگیزههای صاحبان این سپردهها و عوامل اثرگذار بر رفتار آنها پرداخت. حجم قابل توجهی از نقدینگی برای کسب بازده در سپردههای مدتدار نگهداری میشود از این رو برای درک اثرات نقدینگی باید بازده این سپردهها با بازده دیگر داراییها مقایسه شود. در صورتی که بازده انتظاری دیگر داراییها بالاتر باشد، صاحبان سپرده ممکن است نسبت به خرید آن داراییها اقدام کنند و با افزایش تقاضا قیمت دارایی نیز افزایش یابد.
در چند سال گذشته، به دلیل تنگنای اعتباری نرخ سود در شبکه بانکی بالا بوده است. تنگنای اعتباری به وضعیتی گفته میشود که نظام مالی توان پاسخگویی به متقاضیان تسهیلات را نداشته باشد و این کمبود منابع منجر به افزایش نرخهای سود شود. وجود داراییهای کمبازده با نقدشوندگی پایین در ترازنامه اغلب بانکهای تجاری باعث شده است منابع قابل استقراض به شدت کاهش یابد و بانکها برای سهمیهبندی منابع محدود خود از ابزار قیمتی استفاده کنند. این در حالی است که به دلیل کاهش نرخ تورم و عدم تغییر محسوس نرخهای سود، نرخ بازده واقعی سپردهها بعد از مدتهای طولانی فاصله معناداری از صفر گرفته است و انتظار میرود با تثبیت تورم در سطوح فعلی، این نرخ بازدهی بالا حفظ شود.
در شرایط فعلی هیچیک از بازارهای مهم اقتصاد توان رقابت با بازدهی سپردهها را ندارند. بازار ارز از مدتها قبل تثبیت شده است. اگر افت صادرات نفت و کاهش دسترسی به منابع ارزی در سالهای 1391 و 1392 باعث افزایش نرخ در بازار و تلاطمهای ارزی شد، امروز اقتصاد در جهتی کاملاً متفاوت در حرکت است. صادرات نفت و دسترسی به ذخایر ارزی افزایش یافته است. همچنین این ذخایر بسیار راحتتر از قبل از حسابی به حساب دیگر منتقل میشوند و امکان مدیریت نقدینگی و تنوعبخشی به ذخایر ارزی برای پاسخگویی به نیاز متقاضیان فراهم شده است. با این اوصاف، انتظار میرود ثبات در بازار ارز ادامه یابد. حتی در صورت اجرای یکسانسازی و حذف شکاف میان نرخ ارز رسمی و آزاد، به نظر نمیرسد بازدهی معناداری برای فعالان این بازار ایجاد شود. ذکر این نکته لازم است که نظارت بر تخصیص ارز رسمی بسیار دقیق است و امکان سوءاستفاده به صورت واسطهگری میان بازارهای رسمی و آزاد منتفی است.
بازار طلا نیز از استعدادی برای ایجاد بازده برخوردار نیست. بازدهی طلا در ایران متاثر از تغییرات نرخ ارز و تغییرات قیمت طلا در بازارهای جهانی است. همانطور که پیشتر بحث شد، انتظار نمیرود نرخ ارز در ماههای آینده نوسانات شدیدی تجربه کند. بازار جهانی طلا نیز مدتهاست از رمق افتاده است. در دوران رکود ناشی از بحران مالی ایالات متحده، بسیاری از سرمایهگذاران منابع خود را به طلا تبدیل کردند و افزایش تقاضا باعث صعود چشمگیر قیمت این فلز گرانبها شد. اما با شروع دوره بهبود اقتصادی و هویدا شدن نشانههای رونق، قیمت طلا در مسیر نزولی قرار گرفت. اکنون نیز که اقتصاد ایالات متحده عادیسازی سیاستهای پولی را از طریق افزایش نرخهای بهره در پیش گرفته است، انتظار میرود قیمت طلا بیشتر از قبل کاهش یابد. رونق گرفتن فعالیتهای اقتصادی در ایالات متحده باعث ایجاد تقاضا برای داراییهای مالی میشود و بازدهی دیگر داراییهای جانشین از جمله طلا کاهش مییابد.
در نبود بازارهای مالی عمیق، بازار مسکن از بازارهای مهم نزد سرمایهگذاران ایرانی بوده است. بهطوری که بازدهی این بازار در مقایسه با دیگر بازارها قابل توجه بوده است. بعد از آشکار شدن نشانههای شکلگیری توافق میان ایران و کشورهای غربی در زمینه انرژی هستهای و با ایجاد انتظارات مثبت نسبت به آینده اقتصاد، بازار مسکن وارد رکود شد. شاید بتوان دلیل عمده این کاهش را با افت درآمد خانوارها به عنوان مصرفکننده نهایی مرتبط دانست. البته خانوارها برای خرید خانه به تسهیلات بانکی نیاز دارند تا بتوانند به پشتوانه درآمدهای آتی خود اقدام به خرید مسکن کنند. اما با توجه به مشکلات شبکه بانکی در اعطای تسهیلات و با توجه به بالا بودن نرخ سود روی این تسهیلات، تقاضای خانوارها برای خرید مسکن کاهش یافته است. از این رو بدون ترمیم درآمد خانوارها و بدون ایجاد بهبودی در دسترسی به تسهیلات، انتظار نمیرود رونقی پایدار در بخش مسکن ایجاد شود. البته مقامات اقتصادی به پشتوانه این تحلیل که بخش مسکن از بخشهای پیشرو در نظام اقتصادی ایران است تلاش کردهاند تا رونقی در این بخش ایجاد کنند؛ اما این اقدامات متنوع تاثیر چندانی بر این بخش نداشته است. تجربیات نوسان قیمت در بخش مسکن نشان میدهد که صعود قیمتها در این بازار تحت تاثیر تشدید تزریق اعتبارات به بخشهای مختلف اقتصاد بوده است. به عبارت دیگر، در دورههایی که بانکها اقدام به اعطای مقدار قابل توجهی تسهیلات به بخشهای مختلف اقتصاد کردهاند (بدون توجه به ظرفیت جذب اقتصاد)، عاملان اقتصادی بخشی از این منابع را وارد بازار مسکن کردهاند و این امر موجب شکلگیری حباب قیمتی در این بازار شده است. به علاوه اینکه مسکن وثیقهای پذیرفتهشده در طیف وسیعی از قراردادهاست، و با افزایش قیمت مسکن دسترسی به اعتبارات افزایش مییابد که در چرخهای معیوب مجدداً قیمت مسکن را تحریک میکند.
بازار سهام هم با توجه به شرایط فعلی اقتصاد ایران پتانسیل ایجاد ارزشی فراتر از بازده سپردهها را ندارد. اگرچه انتظار میرود بازارهای مالی ابزارهایی برای جذب پسانداز خانوارها فراهم کنند، اما بازار سهام ایران تا انجام این وظیفه مهم فاصله زیادی دارد. وجود نرخهای سود دستوری پایین روی تسهیلات بانکی باعث شده است تامین مالی خارجی برای بنگاههای اقتصادی کمهزینهتر از تامین مالی از محل منابع داخلی باشد. با توجه به اینکه دسترسی بنگاههای بزرگ که اغلب سهامشان در بازار سهام عرضهشده به منابع بانکی بیشتر است این بنگاهها وابستگی شدیدی به منابع بانکها دارند. تعجبآور نیست که با وجود مشکلات شدید در بانکهای تجاری، رونق بازار سهام دور از انتظار باشد. البته با توجه به رونق ایجادشده در اقتصاد به دلیل توافق میان ایران و کشورهای غربی، این بازار رشد محدودی خواهد داشت ولی این رشد به اندازهای نخواهد بود که منابع را در سطح وسیع به سمت خود جذب کند.
با توجه به تحلیل فوق، بهترین زمینه برای کسب بازده در اقتصاد ایران سپردههای بانکی است و در این شرایط صاحبان سپردهها انگیزهای برای ایجاد تغییر و تبدیل داراییهای خود ندارند. اما ریسکهایی از جانب سیاستگذار برای برهم خوردن شرایط فعلی وجود دارد. مهمترین ریسک در این زمینه کاهش دستوری نرخهای سود در شبکه بانکی است. بهطور کلی دو نوع نرخ سود در شبکه بانکی وجود دارد: نرخ سود روی سپردهها و نرخ سود روی تسهیلات. از سال گذشته، تلاش برای کاهش نرخهای سود با هدف رونق بخشیدن به فعالیتهای اقتصادی شروع شده است. این تلاشها تا حدود زیادی نرخهای سود سپرده را کاهش داده اما کمتر بر نرخهای سود تسهیلات اثر گذاشته است. این امر به دلیل انگیزه بانکهای تجاری در کسب سود بوده است. با این اوصاف، تشدید تلاشها برای کاهش دستوری نرخهای سود، ثبات فعلی را بر هم خواهد زد. در شرایطی که بانکها منبع جدیدی برای اعطای تسهیلات ندارند، کاهش نرخ سود تسهیلات محقق نخواهد شد. کاهش نرخ سود سپردهها نیز میتواند ضمن محدودتر کردن منابع وامدادنی بانکها، انگیزه صاحبان سپرده را برای انجام معاملات در دیگر بازارها تحریک کند. اگر این انتظارات شکل گیرد که تورم افزایش خواهد یافت یا بازاری بازدهی بیشتری نسبت به سپردهها ایجاد خواهد کرد، بدون تردید منابع به سمت آن بازار حرکت خواهد کرد و این بزرگترین تهدیدی است که ثبات قیمتها را در آینده تهدید میکند.
آخرین اخبار
- تحقق رشد تولید ١٧/٨ درصدی محصولات کنسانتره و گندلهی شرکت معدنیوصنعتی گلگهر
- آمار عجیب از مصرف بنزین ایرانیها در نوروز
- آمار جدید واردات خودرو اعلام شد
- مشکل اقتصاد ایران، جهالت مدیران رانتی و کوتهبین است
- افتتاح دفتر نمایندگی اداره پست در منطقه گلگهر
- حضور نماینده سیرجان در گل گهر
- پاتک بانک مرکزی به متخلفان ارز مسافرتی
- نتایج تکمیل ظرفیت کنکور اعلام شد
- آغاز ثبتنام ۹ مدل خودروی وارداتی
- پیشبینی بازار سرمایه در سال آینده
- ورود سامانه بارشی جدید به کشور
- تعیین نرخ کرایه اتوبوس، تاکسی و مترو برای سال ۱۴۰۳
- پژوپارس به آخر خط رسید
- مجمع عمومی فوقالعاده شرکت گلگهر برگزار شد
- سیف، اقدام بانک مرکزی را پسندید
- سیل در سیستان/عکس
- مسدودی 10 روزه جاده چالوس و آزادراه تهران_شمال
- رتبه ایران در تولید گاز
- واردات خودرو فقط با کارت بازرگانی
- عرضه کنسرو ماهی با ۱۵ درصد تخفیف
- بارش دوباره در کشور
- تداوم افزایش درآمد عملیاتی شرکت معدنیوصنعتی گلگهر
- چگونه خودرو مزایده ای بخریم؟+ شرایط
- ارزش آلتکوینها بهزودی از مرز ۳ تریلیون دلار خواهد گذشت!
- تخصیص ۳۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی در سال جاری
- بازدید رئيسجمهور از دستاوردهای گل گهر حوزه بومیسازی و اقتصاد دانشبنیان
- ۱۰ اقتصاد برتر دنیا در سال ۲۰۲۴
- ثبت رشد 52 درصدی کنسانتره مولیبدن در کارنامه 10 ماه شرکت ملی مس
- درخشش گل گهر در چهارمین جشنواره اینوماین (INNOMINE)
- استمرار افزایش درآمد عملیاتی شرکت معدنیوصنعتی گلگهر
- ریزش قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی در بازار
- چرا زمان واریز یارانهها تغییر کرد؟
- تفاهمنامه همکاری بین «شرکت ملی مس» و «حوزه هنری» منعقد شد
- گزارش بازدید رهبر معظم انقلاب از آخرین دستاوردهای گلگهر در حوزه بومیسازی
- همکاری های شرکت ملی مس با وزارت زمین شناسی و معدن ازبکستان
- آغاز عرضه اوراق گواهی سپرده با سود ۳۰درصدی از امروز
- امسال بیش از یک میلیون خودرو در کشور تولید شد
- درخشش گروه گلگهر در رتبه بندی ۱۰۰ شرکت برتر ایران (IMI100)
- ملی مس در 3 شاخص رتبه نخست را کسب کرد
- به ایفای نقش گلگهر در رشد اقتصادی کشور امیدوار هستیم
- سایت آموزش خطوط هوایی مجتمع مس سرچشمه رفسنجان افتتاح شد
- نمایش دستاوردهای جهادی درمانی قرارگاه سازندگی مس
- تفاهمنامه همکاری شرکت مس با دانشگاه آزاد اسلامی منعقد شد
- ۲ هزار مگاوات نیروگاه صنایع تا پایان سال آینده وارد مدار میشود
- قیمت بازاری تولیدات ایرانخودرو
- شرایط فروش نقد و اقساط تیگو7 پرو با قیمت جدید
- استعلام دهک بندی یارانه با کد ملی
- شرایط جدید ثبت نام خودرو
- دستاورد موفقیتآمیز گلگهر در کسب و استقرار استانداردهای مدیریتی
- جلسه بررسی پیشرفت انتقال آب خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی
- آیین تجلیل از بانوان شاغل در منطقه گلگهر
- طرح احداث کارخانه اسید فسفریک بندرعباس رسماً وارد فاز اجرائی شد
- وداع باشکوه مردم سیرجان با شهید حسین علیبیگی
- اعلام تعداد خودروهای مازاد سایپا
- نامه اعتراضی خاندوزی به FATF
- هزینه هنگفت ایرانی ها برای آرایش و بهداشت
- جیره بندی آب در تهران؟
- توضیحات معاون سیاسی امنیتی استاندار کرمان درباره حادثه تروریستی
- فرمول جدید قیمت گذاری خودرو
- انتصاب مدیر حوزه مدیرعامل و مدیر گروه روابطعمومی شرکت ملی صنایع مس
- نخستین جلسه دادگاه شرکت هنزو
- تداوم افزایش درآمد عملیاتی شرکت معدنیوصنعتی گلگهر
- قیمت بنزین چه تغییری میکند؟
- دریافت کد ملی از خریداران طلا الزامی شد؟
- هک اسنپ فود چه بود؟
- ارائه دستاوردهای گلگهر در نمایشگاه تامین زنجیره فولاد و مس
- حضور گلگهر در نمایشگاه صنایعبومی پدافند غیرعامل
- تورم نقطه به نقطه آبان ماه کاهش یافت
- جمعیت ایران ۸۹ میلیون نفر شد
- ۶ خودروساز ایرانی در برنامه راهبردی ۲۵ ساله با چین خودروهای برقی تولید میکنند
- اعطای دو جایزه «مدیریت راهبردی روابط عمومی» و «اطلاعرسانی» به مس
- اعطای نشان ویژه مسئولیتهای اجتماعی به گلگهر
- درآمد عملیاتی کگل به ۴۱۱ هزار میلیارد ریال رسید
- تاکسیهای برقی بهمرور داخلیتر میشوند
- هشدار صندوق بین المللی پول
- پنج خودرو به سامانه یکپارچه فروش اضافه شد
- حضور پررنگ گلگهر در نمایشگاه اختصاصی اوراسیا
- عرضه ۷ خودرو آغاز شد
- برگزاری کنگره شهدای ورزشکار سیرجان
- اولین کنسانتره تولیدی مجتمع مس درآلو به مجتمع مس سرچشمه رفسنجان فرستاده شد
- نمایش هنرهای سنتی کشور در نمایشگاه بزرگ صنایع دستی سیرجان
- برند ناشناخته هندی، سامسونگ و شیائومی را جا گذاشت
- سقوط رتبه دومین اقتصاد بزرگ جهان
- بازديد وزير صمت از غرفه گلگهر در نمايشگاه اورآسيا
- حضور شرکت ملی مس ایران در دومین نمایشگاه اختصاصی اوراسیا در تهران
- حضور فعال گلگهر در نمایشگاه بینالمللی ایرانمتافو
- 1500 میلیارد تومان قرارداد ساخت داخل ملی مس با شرکتهای دانشبنیان
- زمان پرداخت وام ۳۵۰ میلیونی مسکن روستایی
- جزئیات تازه از ویروس چینی جدید
- فردا کجا برف می بارد؟
- چرا خودروهای کارکرده نمی آیند؟
- ارائه بیش از 2 هزار خدمت درمانی - فرهنگی به 1073 نفر در مهدیآباد رفسنجان
- برگزاری آیین تجلیل از پرستاران منطقه گلگهر
- مقامآوری گلگهر در جشنواره انتشارات روابط عمومی کشور
- بخش دیگری از پولهای بلوکه شده بهزودی آزاد میشود
- امضای بزرگترین تفاهمنامه همکاری شبکه بانکی بین شرکت مس و بانک ملت
- امضای توافقنامه همکاری بین مس و مجتمع کودهای شیمیایی تدبیر
- کشف منابع جدید زمین شناسی در معدن مس میدوک
- گزارش تصویری؛ سومین نمایشگاه بزرگ کتاب گلگهر
- غرب همچنان از گاز روسیه استفاده میکند
افزودن نظر جدید